သင္ရဲ႕ပန္းကန္ေလးကေန ေရဓာတ္ၾကြယ္ေနေစဖို႔

“ေရဓာတ္ၾကြယ္ဝေနဖို႔က H20 ကို တစ္က်ဳိက္တည္းေသာက္ေနဖို႔က တစ္ခုတည္းေသာနည္းလမ္းလို႔ ထင္ေနမလား။ ေနာက္ထပ္တစ္တစ္ခါေလာက္ ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ပါဦး”

Story by Victoria Clayton

ဂ်န္နီဖာဘေရာင္းက နံနက္ခင္းေတြမွာ သံပုရာညွစ္ထားတဲ့ေရ ၁၆ ေအာင္စရွိတဲ့ေရ ဖန္ခြက္တစ္ခြက္ စတင္ေသာက္ေနၿပီ။ အဲဒီနံနက္ခင္းရိုးရာအေလ့အက်င့္ဟာ ေရွးအိႏိၵယ ေဆးသိပၸံပညာ Ayurveda (ဘဝေနနည္းဗဟုသုတဆိုင္ရာ) ေလ့က်င့္ခန္းျဖစ္ၿပီး အစာေျခစနစ္ကို အရွိန္ျမွင့္ေပးဖို႔ စိတ္ခ်ရေစတယ္။ ေရဓာတ္ၾကြယ္ဝေစဖို႔လည္းအာမခံေပးတယ္လို႔ ဘေရာင္းက ေျပာပါတယ္။ အရီဇိုးနားျပည္နယ္ Pheonix အနီးမွာေနတဲ့သူေတြအတြက္ ေရနည္းနည္းေလးပဲ မေသာက္သင့္ဘူး။ “ေႏြရာသီမွာ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ေနရာမွာ အပူခ်ိန္က ၁၁၀ဒီဂရီေလာက္ မၾကာခဏျဖစ္တတ္တာ။ ည ၉ နာရီ ေတာင္မွ အပူခ်ိန္ ၁၀၀ ဝန္းက်င္ေလာက္ရွိေနတုန္းပဲ” လို႔ အရီဇိုးနားျပည္နယ္ Goodyear က Wellness Center က ေယာဂသင္ေပးတဲ့သူ အဟာရေဗဒပညာရွင္ ဘေရာင္းက ေျပာပါတယ္။

သူမရဲ႕ နံနက္ခင္းေလ့က်င့္ခန္းနဲ႔ေဝးခ်ိန္ဆို၊ ဘေရာင္းဟာ တစ္ေန႔ကိုေရဘယ္ေလာက္ပမာဏေသာက္သလဲ မွတ္သားမထားပါဘူး။ ေရာက္ေလရာေနရာမွာ ေရက်ဳိက္ခ်လိုက္ႏိုင္ဖို႔ အျမဲျပင္ဆင္သယ္ေဆာင္တတ္တယ္။ “ကၽြန္မ ေရတစ္ဗူးအျမဲသယ္သြားတယ္။ ညဘက္မွာဆို ကၽြန္မအိပ္ရာေဘးမွာ ေရတစ္ခြက္အျမဲရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မက အခ်ိန္တိုင္းေရဓာတ္ၾကြယ္ဝေနတာေပါ့” လို႔ သူမက ေျပာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဘေရာင္းဟာ သူမရဲ႕ သင္တန္းသားေတြကို ေျပာျပတယ္။ “တစ္ေန႔မွာ ေရ ၈ ခြက္ဆိုတဲ့ နည္းဟာ တကယ့္နည္းလမ္းတစ္ခုေတာ့မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီ အၾကံျပဳခ်ုက္အိုႀကီးေနာက္ကြယ္မွာ ေဆးသိပၸံပညာခက္ခက္ခဲခဲမရွိပါဘူး” တဲ့ အဲဒီအစား သင္တန္းသားေတြကို ေရဓာတ္ၾကြယ္ေစဖို႔ ပိုၿပီးက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔စဥ္းစားၾကည့္ဖို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။ “ေရက အင္မတန္ထူးကဲပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရဓာတ္ၾကြယ္ဝမႈက အဓိကေသာ့ခ်က္ပါ။ အဲဒါကို ေရဓာတ္ၾကြယ္ဝတဲ့အစားအစာေတြကလည္း ရႏိုင္ပါတယ္” တဲ့။

“အဲဒါ မွန္သားပဲ။ ကၽြန္မတို႔ကိုယ္ခႏၶာထဲေန႔စဥ္ျဖည့္တင္းေနတဲ့အစားအစာေတြထဲမွာ လိုအပ္တဲ့အရည္ ကူညီေပါင္းထည့္ေပးေနတာပါ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ တစ္ကိုယ္ရည္အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြေၾကာင့္ ေရွာင္ရမယ့္ ေကာ္ဖီ ဒါမွမဟုတ္ အေဖ်ာ္ယမကာေတြမွာေတာင္မွ ေရဓာတ္ပါဝင္ေနတယ္။ အဓိကအေၾကာင္းက လူအမ်ားစုဟာ သူတို႔လိုအပ္တဲ့ ေရဓာတ္ကို ဝါးစားေနတဲ့အစားအစာေတြက ရႏိုင္ေနတာကိုပါ” လို႔ ဝါရွင္တန္၊ Ellensburgၿမိဳ႕ Central Washington University က အဟာရေဗဒနဲ႔ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈသိပၸံ လက္ေထာက္ပေရာ္ဖက္ဆာ ကယ္လီပရစ္ထ္ခ်က္ထ္ က ေျပာပါတယ္။ အသီးအႏွံနဲ႔ အသီးအရြက္ေတြလို ေရပါဝင္မႈႏႈန္းမ်ားတဲ့ အစားအာေတြကေန ေရ ၄ ခြက္စာရဖို႔က မခက္ခဲပါဘူး လို႔ သူမကေျပာပါတယ္။ 

ကၽြန္မတို႔ေန႔စဥ္ေရဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ားလိုအပ္ေနမွာလဲ။ National Academies of Sciences က်န္းမာေရးနဲ႔ ေဆးပညာဌာနက အမ်ဳိးသမီးအမ်ားစုဟာ တစ္ေန႔က ေရ ၉၁ ေအာင္စေလာက္(ေရ ၁၆ခြက္နီးပါး) ေသာက္သံုးဖုိ႔လိိုအပ္တယ္လို႔ အၾကံျပဳပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ဳိးသမီး/ အမ်ဳိးသား gender ဆိုတာထက္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေပၚမူတည္ျဖည့္တင္းတာက ပိုေကာင္းတဲ့လမ္းညႊန္မႈလို႔ ဘေရာင္းက ေျပာတယ္။ အမ်ဳိးသား ဒါမွမဟုတ္ အမ်ဳိးသမီး ေတြဟာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တစ္ေပါင္မွာ အရည္ ၁/၂ ေအာင္စ လိုအပ္မွာပါ။ ေယာဂက်င့္သူေတြအပါငအဝင္ ပူေႏြးတဲ့ေနရာ ဒါမွမဟုတ္ အျမင့္ပိုင္းပတ္ဝန္းက်င္မွာ အလုပ္လုပ္/ ေနထိုင္တဲ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္နဲ႔ ႏို႔တိုက္မိခင္ေတြ၊ အားကစားသမားေတြဟာ ပိုၿပီးလိုအပ္ပါတယ္။ Hatha ေယာဂက်င့္သူ ဒါမွမဟုတ္ အထူးသျဖင့္ ခပ္သြက္သြက္ေယာဂေလ့က်င့္ခန္း တစ္နာရီနဲ႔ တစ္နာရီထက္ပိုၿပီး ေလ့က်င့္သူေတြအမ်ားစုကေတာ့ ဘယ္ေနရာမ်ဳိးမွာပဲ ေနထိုင္ပါေစ ေလ့က်င့္ၿပီးခ်ိန္မွာ ေရ ဒါမွမဟုတ္ အစားစားေပးရမွာပါ။ “ဘာေၾကာင့္ပဲ ေခၽြးထြက္ပါေစ၊ ျပန္ၿပီးအစားထိုးျဖည့္တင္းေပးသင့္ပါတယ္” လို႔ ဘေရာင္းကေျပာပါတယ္။ 

ဘယ္ေလာက္ျပန္ၿပီးျဖည့္တင္းရမလဲဆိုတာကေတာ့ ေျဖရွင္းစဥ္းစားရမယ့္ေနာက္တစ္ခ်က္ေပါ့။ Bikram ဒါမွမဟုတ္ hot yoga ေလ့က်င့္ခန္းမ်ဳိးကို ပူျပင္းတဲ့ဝန္းက်င္မွာ အျပင္းအထန္ေလ့က်င့္မယ္ဆိုရင္ ၁၀၀ ေအာင္စေလာက္ထိ ေခၽြးထြက္ႏိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔အမ်ားစုဟာ ေလ့က်င့္ခန္းခပ္ျပင္းျပင္းလုပ္ရင္ေတာင္ ေရဓာတ္ခမ္းတဲ့အေနအထားေရာက္ေပမဲ့ ေခၽြးမထြက္တာလည္းရွိၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏွလံုးနဲ႔ ဗဟိုအာရုံေၾကာစနစ္ကိုေတာ့ အခြန္အခေကာက္ခံတဲ့သေဘာ ဖိအားေပးဖို႔ လံုေလာက္တဲ့လႈပ္ရွားမႈေတြပါ။ တစ္ဝက္ေလာက္ပဲေခၽြးထြက္ပါေစဦး ျပန္လည္ျဖည့္တင္းတာမလံုေလာက္ရင္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ Central Washington University ရဲ႕ ေလ့လာခ်က္တစ္ခုမွာ hot-yoga ကစားတဲ့သူေတြ ပွ်မ္းမွ်ေခၽြးထြက္ႏႈန္းဟာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ရဲ႕ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းေလ်ာ့ႏိုင္ပါတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ငိုက္မ်ဥ္းေလးကန္တာနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့အခါ ယုတ္ေလ်ာ့အားမရမႈေတြျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္လို႔ အဲဒီသုုေတသနျပဳလုပ္သူေတြကပဲ ဆိုတယ္။ ေလ့က်င့္ခန္းယူတဲ့အခ်ိန္အတြင္းဘယ္ေလာက္ေလ်ာ့က်ႏိုင္တယ္ဆိုတာ သိႏိုင္ေအာင္ ေယာဂေလ့က်င့္ခန္းမစခင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ အရင္ခ်ိန္ထားသင့္ပါတယ္။ သင္တန္းခ်ိန္မွာ ေရလံုးဝမေသာက္ပါနဲ႔။ ေလ့က်င့္ခန္းၿပီးခ်ိန္ ကိုယ္အေလးျပန္ခ်ိန္ပါ။ ကြဲျပားေလ်ာ့က်သြားတဲ့ ေအာင္စ ဟာ ေရဓာတ္ျပန္ျဖည့္တင္းရမယ့္ပမာဏပါ။ 

ၿပီးေတာ့ သတိထားေပးရမွာက ေရဓာတ္ကိုပဲျဖည့္တင္းေပးဖို႔လိုအပ္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ဆိုဒီယမ္၊ ကယ္လ္စီယမ္၊ ပိုတက္စီယမ္ နဲ႔ ဘိုင္ကာဘြန္နိတ္ တို႔လို Electrolyte ေတြလည္းျပန္ျဖည့္ေပးဖို႔လည္းလိုေနတယ္လုိ႔ ဘေရာင္းကေျပာပါတယ္။ အဲဒါဟာ ကိုယ္ခႏၶာတစ္သွ်ဳးေတြကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ေပးၿပီး အာရုံေၾကာ၊ ၾကြက္သားလုပ္ငန္းေတြစနစ္က်ေစပါတယ္။ အုန္းရည္ေသာက္ၾကည့္ပါ။ အရည္ဓာတ္ေပါၾကြယ္ဝလွၿပီး သဘာဝ electrolyte အရင္းအျမစ္တစ္ခုပါ။ ဒါမွမဟုတ္ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္တဲ့ meal တစ္နပ္စားေပးသင့္တယ္။ အသီးးအႏွံနဲ႔ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ meal မ်ဳိးက ေလ့က်င့္ခန္းၿပီးခ်ိန္ အားျပန္ျဖည့္တင္းခ်ိန္စားသံုးသင့္တဲ့ စံျပအစားအစာပါ။ အဲဒီအသီးအႏွံေတြက ေရဓာတ္ျဖည့္ေပးၿပီး electrolyte ၊ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၳဳဓာတ္ေတြပါဝင္တယ္။ ေစ်းကြက္ထဲမွာေပါေပါမ်ားမ်ားရေနတဲ့ အားျဖည့္အခ်ဳိရည္မ်ဳိးကေတာ့ သၾကားဓာတ္မ်ားလြန္းလွတယ္။ တျခားျပန္လည္လန္းဆန္းေစႏိုင္တဲ့တစ္ခ်က္က ေရကို အစားအစာနဲ႔ ေပါင္းစပ္တဲ့အခါ ဝမ္းဗိုက္ထဲမွာ အခ်ိန္ၾကာၾကာေနႏိုင္ၿပီး စုပ္ယူမႈေႏွးေကြးပါတယ္။ အဲဒါက ကၽြန္မတို႔ကို အာသာေျပေစတယ္ေပါ့။ ခပ္ျမန္ျမန္ အစားထပ္ယူစားျဖစ္မွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒါေပမဲ့ အစားအစာနဲ႔ ေရပမာဏအမ်ားႀကီးေသာက္တာကေတာ့ အစာမေၾကလည္းျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ေရဓာတ္ၾကြယ္ဝမႈႏႈန္းေလး ရွာေဖြၾကည္ရေအာင္ေနာ္။

(ေရဓာတ္ၾကြယ္ဝမႈအဆင့္စစ္ေဆးဖို႔ လြယ္ကူတဲ့စမ္းသပ္မႈ- သုေတသနျပဳသူေတြကေတာ့ ေရဓာတ္ၾကြယ္ဝမႈကို စစ္ေဆးဖို႔ ဓာတ္ခြဲခန္းထဲမွာ ဆီးထဲက plasma ကို ေလ့လာၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေန႔စဥ္ဘဝထဲမွာေတာ့ ေရဓာတ္အလံုအေလာက္ရွိရဲ႕လား ဆံုးျဖတ္ႏိုင္မယ့္ ရိုးရွင္းတဲ့စူပါနည္းလမ္းတစ္ခုရွိပါတယ္။ နံနက္ခင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ ဆီးသြားခ်ိန္မွာ သင့္ရဲ႕ ဆီးအေရာင္ဟာ ၾကည္လင္ေနရပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အဝါေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ပဲရွိသင့္တယ္။ တကယ္လို႔ ပိုၿပီးအေရာင္ရင့္ေနမယ္ဆုိရင္ အဲဒါဟာ တစ္ေန႔လံုးအရည္ဓာတ္မလံုေလာက္ဘူးဆိုတဲ့ လကၡဏာပါ လို႔ ကယ္လီပရစ္ထ္ခ်က္ထ္က ေျပာပါတယ္။       ။

Source: Hydrate your plate | Yoga Journal

ၿဖိဳးၿဖိဳး