ဆီးရီးယားအေျပာင္းအလဲက ဆိုးတဲ့ဘက္မွာ

ယူအက္စ္ကာကြယ္ေရးပန္တဂြန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္က “ေရွ႕ဆက္ဖို႔အသင့္” လို႔ေျပာလာပါၿပီ။ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံသားေတြကို ဓာတုလက္နက္သံုးၿပီးဆန္႔က်င္ႏွိမ္နင္းခဲ့တယ္လို႔  သကၤာမကင္းျဖစ္ခဲ့ရတာေၾကာင့္ စစ္ေရးအရအေရးယူေတာ့မယ္ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ အမိန္႔ေတြရလိုက္တာနဲ႔ စစ္ေရးတိုက္ခိုက္မႈေတြစတင္ေတာ့မွာပါ။ ဆီးရီးယားျပည္တြင္းစစ္ပြဲဟာ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္လာခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေနက သိပ္ကိုရႈပ္ေထြးလာခဲ့ပါတယ္။ breaking news သတင္း အရူးအမူးစြဲလမ္းေနသူေတြေတာင္ သတင္းေတြေနာက္ ထပ္ၾကပ္မကြာလိုက္ဖို႔ ခက္ခဲလာတဲ့အထိပါပဲ။ အခ်ိန္တိုင္း သတင္းတိုင္းက ၾကားျဖတ္သတင္းမ်ဳိးေတြျဖစ္ေနၾကတယ္။ အခုဆိုရင္ ဝါရွင္တန္ဟာ ဒီကမၻာႀကီးထဲက မတည္ၿငိမ္ဆံုးေဒသထဲက တစ္ခု ျဖစ္တဲ့ ဆီးရီးယားကို ဒံုးက်ည္ဘယ္ႏွစ္ခုအသံုးျပဳၿပီးအေရးယူတိုက္ခိုက္ၾကမလဲ အျပင္းအထန္စဥ္းစားေနပါတယ္။  ဒီအခ်ိန္ဟာ ဆီးရီးယားအေျခအေနကို ေျခရာျပန္ေကာက္ဖို႔ အေကာင္းဆံုးအခ်ိန္ပါပဲ။ ဒီသတင္းလႊာဟာ ဆီးရီးယားျပည္တြင္းစစ္ေနာက္ေၾကာင္းကို အျမန္ဆံုးသိႏိုင္မွာပါ။ စြယ္စံုက်မ္းတစ္ခုလို ဆီးရီးယားသမိုင္း ျခံဳငံုဝန္းပတ္မိဖို႔ေတာ့ ရည္ရြယ္မထားပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အႏၱရာယ္ရွိေဒသတစ္ခုရဲ႕ ေၾကာက္လန္႔စရာအေျခအေန၊ ဘယ္ေလာက္အထိအေရးတႀကီးျဖစ္ေနၾကၿပီလဲ။ အဲဒီေနာက္ဆံုးအေနအထားကို သိျမင္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

ဘယ္လို ျပဳျပင္မလဲ၊ ဘယ္လို ေခါင္းမာေနဦးမလဲ

ဘာရွား၏ ဘာမထီအၿပံဳး၊
ႀကံ့ႀကံ့ခံ ရပ္တည္ဆဲ ဘာရွား

သူ႔နာမည္အျပည့္အစုံက - ဘာရွား ဟာဖက္ဇ္ အယ္လ္ အာဆတ္ဒ္  ျဖစ္သည္။

ရာထူး - ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ၏ သမတ ႏွင့္ ဘာ့သ္ပါတီ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး

ေမြးေန႔ - ၁၁ စက္တင္ဘာ ၁၉၆၅    (အသက္ ၄၈)

ဇာတိ - ဒမတ္စကတ္စ္ ၊ အာရပ္ျပည္ေထာင္စုသမၼတႏိုင္ငံ

ဘခင္ - ဟာဇက္ဇ္ အယ္လ္ အာဆတ္ဒ္
(ဘခင္သည္ဆင္းရဲေသာမိသားစုမွ ေပါက္ဖြားခဲ့ေသာ္လည္း Alawite မ်ား ေနာက္ခံၿပဳသည့္  အာရပ္ဆိုရွယ္လစ္ ဘာ့သ္ပါတီ ကို ထူေထာင္ခဲ့သည့္အျပင္ သမၼတအျဖစ္ႏွင့္ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံကို ၂၉ႏွစ္ အုပ္စိုးခဲ့သည္။)

အကို ႏွင့္အမ - ဘာဆယ္လ္ ႏွင့္ မဟာ 

ဇနီး - အက္စ္မာ (ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံဖြား ဘဏ္အရာရွိ)

ပညာေရး - မ်က္စိအထူးကုဆရာ၀န္ 

ပါတီ - ဘာ့သ္ပါတီ

အဂၤလိပ္စကားႏွင့္ ျပင္သစ္ဘာသာစကားတို႕ကို ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ ေျပာႏိုင္သည္။ ၂၀၀၀ခုႏွစ္ ဖူလိုင္လ ၁၇ရက္မွာ တာ၀န္စတင္ထမ္းေဆာင္သည္။ ၂၀၀၀ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ လန္ဒန္မွာ ကြ်မ္း၀င္ခဲ့ေသာ အက္စ္မာႏွင့္ လက္ထပ္သည္။ သားသမီး သုံးေယာက္ရွိသည္။ (ယခု ဇနီးသည္က  စတုတၳကိုယ္၀န္လြယ္ထားသည္)။ ဒမတ္စကတ္စ္ တကၠသို္လ္ ေဆးေက်ာင္းမွ ၁၉၈၈ခုႏွစ္တြင္ဘြဲ႔ရရွိခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္တြင္ စစ္တပ္ဆရာ၀န္အျဖစ္ စတင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ေနာင္ေလးႏွစ္အႀကာတြင္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ အေနာက္ပိုင္းေဆးတကၠသိုလ္မွ မ်က္စိအထူးကုဆရာ၀န္ဘဲြ႔ရရွိခဲ့သည္။ ဒမတ္စကတ္စ္ရွိ အာရပ္+ျပင္သစ္အယ္ဟာရီယာေက်ာင္းတြင္ မူလတန္း အလယ္တန္းပညာသင္ယူခဲ့သည္။

ဆီးရီးယားစစ္ေျမျပင္မွာ ေႀကြလြင့္ခဲ့ရတဲ့ ဂ်ပန္သတင္းေထာက္မေလး

အမည္ မီကာ ယာမာမိုတိို  ( အသက္ ၄၅ႏွစ္)
ေမြးေန႕ = ၂၆ ေမ   ၁၉၆၇
ကိုခ်ီ ယာမာမိုတို မိသားစုမွ ေပါက္ဖြားသည္။
ဇာတိ = ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ယာမာနာရွီစီရင္စုနယ္ ဆူရူေက်းရြာ
ေသဆံုးသည့္ေန ့ = ၂၀ ႀသ၈တ္စ္ ၂၀၁၂
ေသဆံုးသည့္ေနရာ = ဆီးရီးယားစစ္ေျမျပင္ အလက္ပို ၿမိဳ့ ၊ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ
ေသဆုံးရသည့္ အေႀကာင္းရင္း = ဆီးရီးယား ျပည္တြင္းစစ္တြင္  ဆီးရီးယား အစိုးရ တပ္မွ ပစ္ခတ္ေသာ ေသနတ္ဒါဏ္ရာျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ရသည္။
ဆူရူုတကၠသိုလ္မွ ဘြဲ ့ရရွိသည္။
အလုပ္အကိုင္ = သတင္းစာဆရာ ႏွင့္ စစ္ေျမျပင္သတင္းေထာက္
၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အထိ  တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။

သူမတြင္ ညီမႏွစ္ေယာက္ရွိၿပီး ဘခင္”ကိုခ်ီ ယာမာမိုတို “မွာ ယခင္က အဆာဟိရွင္ဘြန္းသတင္းစာ၏ သတင္းေထာက္တဦးလည္းျဖစ္သည္။ သူမေနခဲ့ေသာ မိခင္တကၠသိုလ္တြင္ သတင္းစာ ပညာကို ေဟာေျပာ ပို႕ခ်သူလည္းျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ပြားေသာ ျပည္တြင္းစစ္တြင္ ဂ်ပန္ပရက္စ္သတင္းဌာနအတြက္ ဆီးရီးယားသူပုန္တို႔ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ “ဖရီးဆီးရီးယားအာမီ”ေခၚ လြတ္လပ္ေသာ ဆီးရီးယားတပ္မေတာ္စစ္ေႀကာင္းႏွင့္အတူ လိုက္ပါ သတင္းရယူရင္း အစိုးရ တပ္ဖြဲ႕မွ ပစ္ခတ္သည့္ ေသနတ္ဒါဏ္ရာျဖင့္ ၂၀ရက္ ၈လ ၂၀၁၂ခုႏွစ္တြင္ ေသဆုံးခဲ့သည္။

ဆီးရီးယားအနာဂတ္ အေျပာင္းအလဲဆီသို႔ (၂)

ဘက္ေပါင္းစံုက ပိတ္ပင္တားဆီးမႈေတြစုျပံဳရရွိခဲ့ၿပီး အာရပ္လိဂ္အျပင္ဘက္ေရာက္ခဲ့ရတဲ့ အာရပ္ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းလဲလာေလမလား။ ဆီးရီးယားသမၼတ ဘာရွား အယ္လ္ အာဆတ္ဒ္ေျခလွမ္းေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ရပါဦးမယ္။ သမၼတအာဆတ္ဒ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံအတြက္ အေသခံဖို႔ဆႏၵရႇိတယ္လို႔ ေျပာေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံအတြက္ထားတဲ့ သမၼတအာဆတ္ဒ္ရဲ႕ဆႏၵအတိုင္းပဲ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕အနာဂတ္လွပလာေလမလား ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္စားၾကရမွာပါပဲ။ ပိတ္ပင္တားဆီးမႈေတြကို သမၼတအာဆတ္က ဂရုျပဳခဲ့ဟန္မတူပါဘူး။ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းတိုက္ခိုက္မႈေတြဟာလည္း တစ္ႏွစ္ေက်ာ္လာခဲ့ပါၿပီ။ ျပင္းထန္ေနဆဲအၾကမ္းဖက္မႈေတြကို အဟန္႔အတားျဖစ္ေစဖို႔ ယူအန္-အာရပ္လိဂ္သံတမန္အဖဲြ႕ကို ဆီးရီးယားႏိုင္ငံထဲ၀င္ေရာက္ခြင့္နဲ႔အတူ ႀကိဳးပမ္းခ်က္တစ္ရပ္အျဖစ္ အခ်က္ ၆ခ်က္ပါတဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္ ကို ကုလသမၼဂအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးေဟာင္း ဂါနာလူမ်ဳိး သံတမန္ ကိုဖီအာနန္က ၁၉၁၂ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၁၂ရက္ေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်က္ေတြမွာ >>

(၁) သံတမန္အဖြဲ႕ကို ဆီးရီးယားျပည္သူေတြလိုလားေထာက္ခံတဲ့ ဆီရီးယားျပည္သူေတြဦးေဆာင္တဲ့ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ပါ၀င္လက္လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳရမယ္။

ဆီးရီးယားသမၼတကေတာ္ရဲ့ ကံၾကမၼာ

(“အက္(စ္)မာ” ဟာ က်က္သေရရွိတယ္၊ ဆြဲေဆာင္မွဳရွိတယ္၊ စမတ္က်တယ္ စသျဖင့္ အေနာက္တိုင္းစာနယ္ဇင္းေလာကမွာပါ ထင္ရွားတ့ဲ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ့ံဥေသွ်ာင္ ဂုဏ္သေရရွိသမၼတကေတာ္ေလးတဦး ျဖစ္ေပမဲ့ စစ္အာဏာရွင္“ ဘာရွား အယ္လ္အာဆတ္ဒ္”ရဲ႕ ဇနီးျဖစ္ေနတယ္ လို႕” ခရစ္တိုဖါ ဒစ္ကီ ကေျပာလိုက္ပါတယ္။)

“အက္(စ္)မာ အယ္(လ္) အာဆတ္(ဒ္)” ဟာ အသက္အားျဖင့္ ၃၆ႏွစ္ရွိၿပီး ခေလးသံုးယာက္မိခင္ျဖစ္ပါတယ္။ သူမဟာ ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းစြာ ဆက္ဆံေျပာဆိုတတ္တယ္။ ၿဗိတိန္မွာေမြးၿပီး အဆင့္ျမင့္ ဘဏ္အရာရွိ တဦးလည္းျဖစ္ပါတယ္။ အေနာက္တိုင္းဆန္ၿပီး သြက္လက္ခ်က္ခ်ာတယ္။  ေခတ္မွီ ပညာတတ္အမ်ိဳးသမီးတဦးလည္းျဖစ္တယ္။ သူမဟာ  ေဒါက္ဖိနပ္လွလွေလးစီးၿပီး ကိုယ္ဟန္ေၾကာ့ေၾကာ့ ႏွင့္ သြားလာတတ္တယ္။ ၀တ္စားဆင္ယင္မွဳမွာ ေျပျပစ္တင့္တယ္ သိမ္ေမြ႕တယ္ စသျဖင့္ နာမည္ႀကီးတဲ့သူပါ။ “သဲကႏၱာရရဲ႕ ႏွင္းဆီတပြင့္” လို႕ တင္စားေခၚေ၀ၚေနႀကတာပါ။ ဒါဟာ လူထုအုံႀကြမွဳ မျဖစ္မီက ေက်ာ္ၿကားမွဳေတြပါ။ ခုဆိုရင္ မတည္မျငိမ္ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမွဳေတြဟာ တႏွစ္ေက်ာ္လာတဲ့ အခ်ိန္မွာ  ဆီးရီးယားဟာ ျပည္တြင္းစစ္ကို ့ဦးတည္သြားပါၿပီ။

ဆီးရီးယားအနာဂတ္ အေျပာင္းအလဲဆီသို႔ (၁)

ဆီးရီးယားသမၼတ
ဘာရွား အယ္လ္ အာဆတ္ဒ္

ဆီးရီးယားမွာ ၂၀၁၁ ရဲ႕ မတ္လကစလို႔ လူထုအံုၾကြမႈေတြ ဆက္တိုက္လိုျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၁ ဇြန္လ ၂၆ရက္မွာ ဆႏၵျပပြဲေတြ အေတာမသတ္ၾကေတာ့ဘူး။ ဆီးရီးယားျပည္သူေတြက “ဘုရားသခင္၊ ဆီးရီးယား၊ လြတ္လပ္ျခင္း၊ အဲဒါဆို လံုေလာက္ၿပီ”လို႔ ေၾကြးေၾကာ္ဆုေတာင္းၾကတယ္။ အဲဒီ မတ္လ ၁၈ရက္ေန႔မွာ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းထဲကိုပါ လံုျခံဳေရးတပ္သားေတြက အၾကမ္းဖက္၀င္ေရာက္ႏွိမ္နင္းေတာ့တယ္။ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းမႈေတြရဲ႕ရလာဒ္ကေတာ့ တူရကီႏိုင္ငံဘက္ကို ဒုကၡသည္ေတြ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ၾကတာပါပဲ။ တူရကီနယ္စပ္က ဒုကၡသည္စခန္းမွာ လူဦးေရေတြမ်ားလြန္းလာေတာ့ ဒုကၡသည္စခန္းတစ္ခု ထပ္ၿပီးေဆာက္ၾကရေတာ့တယ္။ ဇြန္လမွာ ဆီးရီးယားတပ္သားေတြက တူရကီနယ္စပ္နားက ရြာေလးကို၀င္ေရာက္စီးနင္းကာ လူေတြကိုသတ္ျဖတ္ဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။ အိမ္ေတြကို မီးရႈိ႕ပစ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဆီးရီးယားသမၼတ ဘာရွား အယ္လ္ အာဆတ္ဒ္ကိုဆန္႔က်င္တဲ့ လက္နက္ကိုင္အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးတပ္သားေတြက အဲဒီအေထာက္အထားေတြကို ထုတ္ျပလာခဲ့တယ္။ သမၼတအာဆတ္ဒ္က ေ၀ါလ္စထရိဂ်ာနယ္ကို ေျပာပါတယ္။ သူဟာ "အစၥေရးဆန္႔က်င္သူ"၊ "အေနာက္ကိုဆန္႔က်င္သူ" ျဖစ္တယ္လို႔ ကိုယ္တိုင္ပဲ ဆံုးျဖတ္သတ္မွတ္ထားပါတယ္တဲ့။ တကယ္တမ္းေတာ့ ဆီးရီးယားျပည္သူေတြကိုပါဆန္႔က်င္သူျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ သမၼတအာဆတ္ဒ္ရဲ႕ ေသနတ္သမားေတြဟာ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ႏိုင္ငံေရးကာတြန္းဆရာ အလီဖာဇက္ကိုပါ ရိုက္ႏွက္တိုက္ခုိက္လိုက္ပါတယ္။