ဘယ္လို ျပဳျပင္မလဲ၊ ဘယ္လို ေခါင္းမာေနဦးမလဲ

ဘာရွား၏ ဘာမထီအၿပံဳး၊
ႀကံ့ႀကံ့ခံ ရပ္တည္ဆဲ ဘာရွား

သူ႔နာမည္အျပည့္အစုံက - ဘာရွား ဟာဖက္ဇ္ အယ္လ္ အာဆတ္ဒ္  ျဖစ္သည္။

ရာထူး - ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ၏ သမတ ႏွင့္ ဘာ့သ္ပါတီ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး

ေမြးေန႔ - ၁၁ စက္တင္ဘာ ၁၉၆၅    (အသက္ ၄၈)

ဇာတိ - ဒမတ္စကတ္စ္ ၊ အာရပ္ျပည္ေထာင္စုသမၼတႏိုင္ငံ

ဘခင္ - ဟာဇက္ဇ္ အယ္လ္ အာဆတ္ဒ္
(ဘခင္သည္ဆင္းရဲေသာမိသားစုမွ ေပါက္ဖြားခဲ့ေသာ္လည္း Alawite မ်ား ေနာက္ခံၿပဳသည့္  အာရပ္ဆိုရွယ္လစ္ ဘာ့သ္ပါတီ ကို ထူေထာင္ခဲ့သည့္အျပင္ သမၼတအျဖစ္ႏွင့္ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံကို ၂၉ႏွစ္ အုပ္စိုးခဲ့သည္။)

အကို ႏွင့္အမ - ဘာဆယ္လ္ ႏွင့္ မဟာ 

ဇနီး - အက္စ္မာ (ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံဖြား ဘဏ္အရာရွိ)

ပညာေရး - မ်က္စိအထူးကုဆရာ၀န္ 

ပါတီ - ဘာ့သ္ပါတီ

အဂၤလိပ္စကားႏွင့္ ျပင္သစ္ဘာသာစကားတို႕ကို ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ ေျပာႏိုင္သည္။ ၂၀၀၀ခုႏွစ္ ဖူလိုင္လ ၁၇ရက္မွာ တာ၀န္စတင္ထမ္းေဆာင္သည္။ ၂၀၀၀ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ လန္ဒန္မွာ ကြ်မ္း၀င္ခဲ့ေသာ အက္စ္မာႏွင့္ လက္ထပ္သည္။ သားသမီး သုံးေယာက္ရွိသည္။ (ယခု ဇနီးသည္က  စတုတၳကိုယ္၀န္လြယ္ထားသည္)။ ဒမတ္စကတ္စ္ တကၠသို္လ္ ေဆးေက်ာင္းမွ ၁၉၈၈ခုႏွစ္တြင္ဘြဲ႔ရရွိခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္တြင္ စစ္တပ္ဆရာ၀န္အျဖစ္ စတင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ေနာင္ေလးႏွစ္အႀကာတြင္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ အေနာက္ပိုင္းေဆးတကၠသိုလ္မွ မ်က္စိအထူးကုဆရာ၀န္ဘဲြ႔ရရွိခဲ့သည္။ ဒမတ္စကတ္စ္ရွိ အာရပ္+ျပင္သစ္အယ္ဟာရီယာေက်ာင္းတြင္ မူလတန္း အလယ္တန္းပညာသင္ယူခဲ့သည္။

၁၉၉၄ခုႏွစ္ခုႏွစ္ အကို ျဖစ္သူ ဘာဆယ္လ္ မေတာ္တဆထိခိုက္မွဳတြင္ ေသဆံုးခဲ့သျဖင့္ ၄င္း၏ေနရာကို ရယူၿပီး ၁၉၇၀ခုႏွစ္တြင္ ဘခင္၏အေမြခံသားအျဖစ္ ဘခင္၏လမ္းညႊန္မွဳေအာက္တြင္ အာရပ္ဆိုရွယ္လစ္ ဘာ့သ္ပါတီ သန္႔စင္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ အႀကီးအမွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၉၈ခုႏွစ္တြင္ ဟုန္းမ္ၿမိဳ႔ စစ္တကၠသိုလ္သို႕ တက္ေရာက္ေစသည္။ ထို႔ျပင္ ၄င္းသည္ လက္ဘႏြန္သိမ္းပိုက္ေရးအဖြဲ႕အစည္းတခုတြင္ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ လွဳပ္ရွားခဲ့သည္။ ဘခင္ျဖစ္သူက စံနစ္တက် ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔ေသာ အေျပာင္းအလဲတခုေဖၚေဆာင္ကာပုံသြင္းခဲ့သည္။ ဘာ့သ္ပါတီ၏ ကန္႔ကြက္သူမရွိ အႀကြင္းမဲ့ အာဏာရယူေစခဲ့သည္ဟု ဆိုရမည္။ ဘခင္သည္ သာမန္ဆရာ၀န္ဘ၀ထက္  စစ္တကၠသိုလ္ဆင္း ဗိုလ္မွဴးႀကီးတေယာက္ျဖစ္ရန္လွဳံ႕ေဆာ္ ပံ့ပိုးခဲ့သည္ဟုဆိုႏိုင္သည္။

ဒုတိယအေနျဖင့္ အာဆတ္ဒ္၏ပံုရိပ္ကို ျပည္သူတို႔၏အႀကားမွာ ထင္ရွားေပၚလြင္ေစခဲ့သည္။ ျပည္သူတို႔ ရင္ခြင္တြင္ ရင္းႏွီးေႏြးေထြးေစခဲ့သည္။ အာဆတ္ဒ္ပုံရိပ္ကို မိမိစိတ္ႀကိဳက္ ေဖၚထုတ္ႏိုင္ရန္ ဘခင္အာဆတ္ဒ္သည္ (၄င္း ၂၀၀၀ခုႏွစ္ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္ခဲ့သည့္အခ်ိန္ထိ) ၆ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ အခ်ိန္ယူခဲ့ရသည္။ တတိယ  တိုင္းျပည္တည္ေထာင္ရာတြင္ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံကို ဦးေဆာင္ ပဲ့ကိုင္ေမာင္းႏွင္ႏိုင္စြမ္းရွိသည့္ ယႏၱရားအတတ္ပညာရွင္အျဖစ္ ဆိုက္ေရာက္ေစရန္ အားေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အာဆတ္၏ စရိုက္မွာ ႏိုင္ငံေရး ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ပါ၀င္ပတ္သက္ရမွဳကို ႏွစ္ၿမိဳ႕သူမဟုတ္ေခ်။သမၼတျဖစ္လာသည့္တိုင္ ႏို္င္ငံေရးစကားမေျပာတတ္ေခ်။ အာဆတ္သည္ ဆီးရီးယားအစိုးရအဖြဲ႔အတြင္း ဌာနေပါင္းစုံမွ  ေပးအပ္ေသာ ေအာက္ပါဆုမ်ားရရွိထားသည္။

ပထမတန္းစား ရဲရင့္သူ(Order of Bravery 1st Class) ဆု

ျပည္သူ႔သားေကာင္း (Order of Civil Merit ) ဆု 

Order of Devotion (ဘာသာတရားကိုင္းရွဳိင္းျခင္း) ဆု

Long and Exemplary Service Medal (၁၅ႏွစ္ ႀကာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ျခင္း) ဆု

Medal of Training ( သင္တန္းဆင္းေကာင္းျခင္း) ဆု 

Revolution Medal of 8 March 1963(၁၉၆၃ခုႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရးသားေကာင္း) ဆု

Army Silver Jubilee Medal (စစ္မွဳထမ္းေကာင္း ႏွစ္ပတ္လည္) ဆု တို႔ကို ရရွိထားသည္။

၄င္း၏လက္ထက္တြင္ အဂတိလိုက္စားမွဳမ်ား လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မွဳမ်ား ထူေျပာခဲ့။ စီးပြားေရး က်ဆင္းခဲ့။ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ေျပလည္မွဳ မရွိခဲ့။ အထူးသျဖင့္ အစၥေရးလ္ အေမရိကန္တို႔ႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တင္းမာခဲ့။

သမၼတကေတာ္ အက္စ္မာႏွင့္  

အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္သူ လူအိုစစ္သားႀကီးမ်ားအား ဖယ္ထုတ္ကာ လူငယ္စစ္ဗိုလ္ကေလးမ်ားျဖင့္ စစ္တပ္အား အစားထိုး ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ ၄င္းအားသစၥာရွိ Alawite အရာရွိမ်ားက ၀န္းရံထားခဲ့သည္။ ၂၀၀၀ခုႏွစ္ တြင္ ဘာ့သ္ပါတီမွ ကန္႔ကြက္သူမရွိ  မဲအေရအတြက္ ၉၇ ရာခိုင္ႏွဳံးေက်ာ္ျဖင့္ သမတရာထူးအပ္ႏွင္းခံရၿပီး ၂၀၀၇ အထိသမတ ရာထူးတြင္  တည္ၿမဲခဲ့သည္။ ဒီ႔ေနာက္မွာေတာ့ အမ်ားမ်က္ျမင္ပါဘဲ။ ယခင္ ႏုစဥ္အခါ အကိုျဖစ္သူ ကြယ္လြန္ၿပီးခ်ိန္က အာဆတ္ဒ္သည္ အကို၏ေနရာကို ဆက္ခံခဲ့ေသာ္လည္း ပါတီကိစၥမ်ားစိတ္မ၀င္စားခဲ့။ ပါတီစကား မေျပာတတ္ခဲ့။ ယခုအခါမွာေတာ့ အာဆတ္ဒ္သည္ ဆီးရီးယားရထားတြဲမ်ားအား မိမိျဖစ္ေစခ်င္သလို မိမိအလိုက်  စီးနင္း ခုတ္ေမာင္းႏိုင္ေသာ စစ္အာဏာရွင္ ရထားမွဴး ျဖစ္ခဲ့ေခ်ၿပီတည္း။

အာဆတ္သည္ ဘာ့သ္ပါတီ၀င္မ်ား၏ စံနစ္တက်ႀကိဳတင္ ၿပဳျပင္မြန္းမံ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ဆီးရီးယားကို ေနာက္ထပ္၍ ဘယ္လိုၿပဳျပင္မွဳမ်ိဳးကိုမွ လက္ခံလိမ့္မည္မဟုတ္ပါ။ ျပည္တြင္းျပည္ပအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ဘာရွားအာဆတ္ဒ္္၏ နာမည္သည္ အေကာင္းထက္ အဆိုးဘက္ အားသာေနေသာ္လည္း လက္ရွိအေျခအေနမွာ သမၼတရာထူးက ႏွဳတ္ထြက္ေပးဖို႔ ဖိအားမ်ား ၀ိုင္းေပးခံေနရေသာ္လည္း အာဆတ္ဒ္ကေတာ့ မွဳလိမ့္မည္မဟုတ္ပါ။ မေထမဲ႔ျမင္အၿပံဳးႏွင့္ အာခံေနဆဲ ျဖစ္သည္။  ဆီးရီးယားျပည္တြင္းစစ္သို႔ ဦးတည္ေနသည့္အေျခအေနမ်ိဳးကို ေရာက္ေနသည့္တိုင္ သို႔မဟုတ္ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနသည့္တိုင္ သူက ဘာေတြဘယ္သူ႔ အားကိုးေမွ်ာ္လင့္ၿပီး ေတာင့္ခံ ေနႏိုင္တာလဲ။ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ၿသဂတ္စ္ ၂၉ရက္ေန႔က Addounia TV ၏ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေမးခြန္းတခုကို အာဆတ္ဒ္ က ယခုလိုေျဖခဲ့သည္။ ။

“ဆီးရီးယားမွာ ဒီမိုကေရစီ အလားအလာေကာင္းေတြရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆြးေႏြးျငင္းခုံစရာေတြရွိတယ္ အခ်ိန္ယူဖို႕လိုတယ္။ ဒီမိုကေရစီ ဆိုရံုနဲ႔ အဲဒါႀကီးက ဒိုင္းကနဲ ဒံုးကနဲ ေျပး၀င္လာမွာ မဟုတ္ဘူးေလ" တဲ့။ 

ဘီလ္ဘုတ္ေပၚက အာဆတ္ဒ္ရဲ႕ မေထ့တေထ့အျပံဳး

"ဒမတ္စကတ္စ္ၿမိဳ႔ေဟာင္းရဲ႔ နံရံေပၚက ဧရာမ ပန္းခ်ီကားခ်ပ္ႀကီး ဘုရားသခင္ ကယ္တင္လိမ့္မည္" လို႕ စာတမ္းထိုးထားသည္။

ဘာရွားမိသားစု 
(ေနာက္တန္း ၀ဲမွယာ)
မဟာ (အမႀကီးျဖစ္သူ ျပည္သူ႔သက္ေစာင့္တပ္မွဴး)၊ ဘာဆယ္လ္၊ မဂ်စ္၊ ဘာရွား၊ ဘုရွ္ရွာ
(ေရွ႕တန္း)
ဘခင္အာဆတ္ဒ္ႏွင့္ မိခင္ အင္နီဆာ

တိုင္းႏိုင္ငံတစ္ခု ဆုတ္ယုတ္ၿပီဆိုလွ်င္  အဂတိလိုက္စားမွဳကိုသာ အဦးဆုံးညႊန္ျပရပါလိမ့္မည္။ ၂၀၀၇ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း သမၼတဘာရွားအား ေနရာလုယွဥ္ျပိဳင္လာမည့္ ၿပိဳင္ဘက္ သမၼတေလာင္းမ်ားသည္ ေနာက္ဆုံးတြင္  အဂတိလိုက္စားမွဳႏွင့္ စြပ္စြဲခံရကာ အၿပီးသတ္ ႏွဳတ္သိမ္းခံရေတာ့သည္။၁၉၉၈ခုႏွစ္တြင္၁၉၇၀ခုႏွစ္ အာဆတ္ဒ္အစိုးရအဖြဲ႔ ဆြန္နီအနည္းအက်ဥ္းထဲမွတေယာက္ျဖစ္ေသာ ဒုသမတ အဘဒူလ္ခတ္ဒမ္ထံမွ “ဆီးရီးယား-လက္ဘႏြန္ကိစၥ” ကို အာဆတ္ဒ္က လႊဲေျပာင္းရယူ ကိုင္တြယ္ခဲ့သည္။

ဘာရွားသည္ လက္ဖႏြန္ကိစၥတြင္ မိမိၾသဇာခံ ျဖစ္ရန္ႀကိဳးပမ္းျခင္းတစ္ရပ္အျဖစ္  အဘဒူလ္ခတ္ဒမ္ အားဖယ္ရွား၍ မိမိႀသဇာခံယူမည့္သစၥာရွိ အီမယ္လ္ လာဟူ အား လက္ဖႏြန္သမတရာထူးႏွင္းအပ္လိုသည္။ယခင္ မိမိႏွင့္ စည္း၀ါးမကိုက္ညီသူ လက္ဖႏြန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဟာရီရီ အားလည္း ဖယ္ရွားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ေနာင္တြင္ ဟာရီရီီ အား ဆီးရီးယားတို႔က လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျပစ္ခဲ့သည္ဟု နာမည္ဆိုး ေပၚထြက္လ်က္ရွိသည္။ ယေန႔အထိ တရားခံ ရွာမေတြ႔ခဲ့။ ဘာရွား အာဆတ္ဒ္သည္ လက္ဘႏြန္တြင္ မိမိအာဏာသက္ေရာက္ေအာင္ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့သည္ဆိုရမည္။ လက္ဘႏြန္ရွိ ႏိုင္ငံေရး အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္တို႔ႏွင့္ သေဘာခ်င္းတိုက္ဆိုင္ခဲ့သည္။ လက္ဘႏြန္ရွိ  စစ္မွဳထမ္းသက္ ရွည္ႀကာသူတို႕ကို  အသစ္ျဖင့္ အစားထိုးခန္႔အပ္ေစသည္။  လက္ဘႏြန္အရာရွိမ်ားကို အဂတိလိုက္စားမွဳမ်ားျပားလြန္းသည္ဟု စြပ္စြဲခဲ့သည္။ ခန့္မွန္းတစ္ႏွစ္လွ်င္ ေဒၚလာ ၂ဘီလီယံေက်ာ္ရွိရာ လက္ဖႏြန္ဘဏ္ အယ္လ္ ဒီနာသည္၂၀၀၃တြင္ၿပိဳလဲခဲ့သည္။ ကုလသမဂၢမွ အီရတ္သို႔ ေပးရန္ရွိေသာ ေလာင္စာဆီႏွင့္ စားနပ္ရိကၡာအတြက္ ကို တရားမ၀င္ ေငြေႀကးခ၀ါခ်မွဳျဖင့္ အယ္လ္ဒီနာမွ ေဒၚလာတစ္ဘီလီထက္ပိုေသာ ေငြေႀကးကို အေလွ်ာ္အစားေပးခဲ့ရသည္ဟု ဆိုသည္။ ၄င္းအျပင္ ဘာရွားအာဆတ္ဒ္ႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္း တစုတို႔၏ တရားမ၀င္ေပြေႀကးဥစၥာတို႔ကိုလည္း ၄င္းဘဏ္က ခ၀ါခ်ေပးခ့ဲရေႀကာင္း အဆိုရွိသည္။ 

ႏိုင္ငံေတာ္တံဆိပ္

၂၀၀၅ခုCederေတာ္လွန္ေရးအၿပီး လက္ဘႏြန္တြင္ တပ္စြဲထားေသာဆီးရီးယားတပ္မ်ား အေမရိကန္၏ဖိအားေပးမွဳေႀကာင့္ ရုတ္သိမ္းဆုတ္ခြာခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ အဇၨေရးလက္ဘႏြန္ ပဋိပကၡတြင္ ဟစ္ဇ္ဘိုလာ လက္ဘႏြန္တို႔ကို ေထာက္ခံလိုက္ၿပီး အစၥေရးလ္တို႕အား ရန္သူမ်ားဟု သုံးႏွဳံးေခၚခဲ့ၿပီး အနာဂတ္တြင္ အစၥေရးတို႔၏ ေရာ့ကက္ဒုံးက်ည္မ်ား အႏုၿမဴဗံုးမ်ားသည္ သက္တမ္းကုန္ဆံုးေတာ့မည္ သုံးရေတာ့မည္မဟုတ္ေႀကာင္း ႏွင့္ အစၥေရး၏အေပါင္းအသင္းမ်ားသည္လည္း(အေမရိကန္ကို ဆိုလိုသည္) ျငိမ္းခ်မ္းျခင္း ေအာင္ျမင္ျခင္းတို႔မွကင္းရာ ေ၀းရာတြင္ တည္ရွိေနမည္ျဖစ္ေႀကာင္း သတိေပးေျပာဆိုခဲ့သည္။

ရုရွားသမၼတေဟာင္း Dmitry Medvedev ႏွင့္

ပါရမီျဖည့္ဘက္မ်ား

ဘရာဇီးသမၼတေဟာင္း Lula da Silva ႏွင့္

သူ သမၼတျဖစ္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ Mezzeh အက်ဥ္းေထာင္ကို ပိတ္သိမ္းၿပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ရာေပါင္းမ်ားစြာ လြတ္ျပစ္ခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္  ယင္းႏွစ္မွာပင္ ဆူပူမွဳ ျဖစ္ပြားသည္ေႀကာင့္ လုံျခံဳေရး အေႀကာင္းျပၿပီး ၿဖိဳခြဲ ရျပန္သည္။ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ဆန္းစစ္ေလ့လာသူတို႔အဆိုအရ ဘာရွားသည္ သူ၏မိသားစုႏွင့္ ဆက္ႏြယ္သူတို႔ အနာဂတ္စုေဆာင္းေငြ ၁.၅ဘီလီယံရွိေငြေႀကးဥစၥာမ်ား ကို ရုရွား၊ေဟာင္ေကာင္တို႔မွာ သိမ္းဆည္းၿမွဳပ္ႏွံထားၿပီး ေကာက္ယူရရွိထားသည့္ (အႏၱရာယ္မ်ားေသာ) အခြန္အတုတ္မ်ားကို  ျပန္႔ႏွံ႔စြာသိုမွီးထားေႀကာင္းေလ့လာသူမ်ားက ဆိုသည္။

၂၀၀၇တြင္ လိုအပ္ခ်က္အရ အင္တာနက္ကေဖးမ်ား ႏိုင္ငံအႏွံ႔ ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ၀ီကီပီးဒီးယား(အာရပ္)၊ YouTube ၊ Facebook တို့ကို မႀကာခဏ ပိတ္ျပစ္ေလ့ရွိသည္။ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ႀကည့္ေလ့လာသူမ်ားအဆိုအရ ဘာရွားအုပ္ခ်ဳပ္မွဳ စံနစ္ေအာက္တြင္ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္ခံရမွဳ၊ ၿပိဳင္ဘက္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားကို သုတ္သင္မွဳ၊ လ်ိဳ႕၀ွက္ပုလိပ္မ်ား၏လူမဆန္စြာၿပဳက်င့္မွဳ စသည္တို႔ျဖင့္ နာမည္ဆိုးေက်ာ္ႀကားခဲ့သည္။ အာရပ္ႏိုင္ငံမ်ားႀကားတြင္ ဆီးရီးယားသည္ ဥပေဒခ်ိဳးေဖါက္မွဳ အလြန္ကဲဆုံးႏိုင္ငံဟု ဆိုသည္။  The New York Times က ႏိုင္ငံေရးသမား အေယာက္ ၃၀ ကို ဖမ္းဆီးအက်ဥ္းခ်ထားေႀကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ္လည္း  ABC ရုပ္ျမင္သံႀကား၏အေမးကို သူက “ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသမားရယ္လို႔ တေယာက္မွ မရွိ ပါ" ဟု ဘူးခံ ဖုံးကြယ္ခဲ့သည္။

အာရပ္တို႔၏ ႏိုးႀကားလာမွဳတြင္၂၀၁၁ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပမွဳႏွင့္ ႏွဳိင္းယွဥ္၍ Foreign Policy  မဂၢဇင္းက ဆီးရီးယား၏ ေနရာမွန္ကို ျပဆိုခဲ့သည္။ ၄င္းျပင္ အာဆတ္သည္ ဟစ္စ္ဘိုလာကဲ့သို႔ေသာ အႀကမ္းဖက္သမား စစ္ေသြးႀကြမ်ားကို လက္နက္ေငြေႀကးေထာက္ပံ့ခဲ့သည္ဟု အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက ေဖၚထုတ္ခဲ့သည္။ ဆီးရီးယားတြင္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္မွဳသည္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ အျမစ္တြယ္ရွင္သန္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ခဲ့သည္။ “ျခေသၤ့”အမည္ခံ ဘခင္အာဆတ္လက္ထက္ကတည္းက အင္အားေကာင္းေသာ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ကို မိမိရရ ထူေထာင္ထားခဲ့သည္။ ရက္စက္ေသာ၊ အမိန္႔တစ္ခုကိုသာ နာခံေသာ လ်ိဳ႔၀ွက္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ရွိသည္။ အာဆတ္မိသားစုအား ဝန္းပတ္ယွက္ႏြယ္ကာကြယ္ေပးမည့္ လက္ေရြးစင္ သစၥာရွိ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ရွိသည္။  ဘာလိုေသးသနည္း။ (ဆာဒန္ဟူစိန္တြင္ ဆြန္နီလူနည္းစုသာ  အုပ္ခ်ဳပ္မွဳရွိခဲ့သည္)  

ဆီးရီးယားျပည္တြင္းစစ္

အေရွ႔အလယ္ပိုင္းေဒသတြင္ အာရပ္ ေႏြဦးစတင္ခဲ့သည္။ ဆီးရီးယားတြင္ ၂၀၁၁ခု  ဇန္န၀ါရီ ၂၆ရက္မွာ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမွဳမ်ား စတင္ခဲ့သည္ဟု ဆိုရမည္။ ၄င္းတို႔၏အဆိုအရ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳမ်ားမျဖစ္မေန ေျပာင္းလဲရမည္။ ျပည္သူတို႔ ရပိုင္ခြင့္မ်ား မလြဲမေသြ ေပးအပ္ရမည္ အာဆတ္ဆင္းေပးရမည္ဟု တင္းတင္းမာမာ ေတာင္းဆိုခဲ့ႀကသည္။ဆီးရီးယားအာဏာပိုင္တို႔က ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းေသာအခါ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုသူတို႔၏ အမ်က္ေဒါသသည္ မတ္လ၁၈ရက္ ၁၉ရက္ေန႔မ်ားတြင္ အထြတ္အထိပ္သို႔ ဆိုက္ေရာက္ခဲ့သည္။၂၀၁၂ဇန္န၀ါရီလ အေႏွာင္းပိုင္းတြင္မူ လက္နက္စြဲကိုင္ဆန္႔က်င္သူတို႕၏ ပေယာဂျဖင့္ လူတေထာင္ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့စဥ္ ဆီးရီးယားတပ္မေတာ္၏ ပစ္ခတ္မွဳေႀကာင့္ျပည္သူလူထုႏွင့္ ဆန္႔က်င္သူ လူေပါင္း ၅၀၀၀ေက်ာ္ေသဆုံးခဲ့သည္ဟု စာရင္းၿပဳစုသူတို႔က ဆိုသည္။ ယူအက္စ္သမၼတ အိုဘားမားသည္ အႀကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းမွဳက္ို ရပ္တန္႔ရန္ေတာင္းဆိုလိုက္ၿပီး ဆီးရီးယားသမၼတအပါအ၀င္ထိပ္ပိုင္းပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ခရီးသြားလာမွဳ ႏွင့္ ေငြေႀကးဥစၥာတို႔ကို ကန္႔သတ္လိုက္သည္။ EU ႏွင့္ ကေနဒါ တို႔မွလည္း အလားတူ ပိတ္ပင္တားျမစ္လိုက္သည္။

၂၀၁၁ ဇန္န၀ါရီလ ၂၀ရက္ေန႔က EUအဖြဲ႔၀င္ ၀န္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ဆီးရီးယားသမၼတသည္ မိမိ၏ကိုးဦးအဖြဲ႔၀င္ ၀န္ႀကီးမ်ာႏွင့္အတူ ဘရပ္ဆယ္ၿမိဳ႔တြင္ တစ္နာရီနီးပါး ေဆြးေႏြးႀကရာ တူရကီမွ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားျပန္လာေရး  (ေဖါက္ခြဲဖ်က္ဆီးသူမ်ား ကို ျပစ္တင္ရွဳံ႔ခ်လိုက္ၿပီး) အေထြေထြလြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးေရးစသည္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။သမၼတအာဆတ္ဒ္က  ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားက်င္းပေပးမည္ဟု ကတိေပးခဲ့သည္။ ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲၿပဳလုပ္ေပးမည္ဆိုသည္မွာလည္း လွည့္စားမွဳသာျဖစ္သည္။ ကုလသမၼဂၢ၏ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမွဳ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္လည္း ေမာ္စကို၏ သေဘာတူညီမွဳမရသျဖင့္ ပ်က္ျပယ္ခဲ့ရသည္။

၂၀၁၁ခု ႀသဂုတ္လတြင္ ဆီးရီးယားလုံျခံဳေရးတပ္သားမ်ားသည္ ႏိုင္ငံ၏ အေက်ာ္ႀကားအထင္ရွားဆုံး ကာတြန္းဆရာႀကီးအလီဖါးဇက္အား လက္ေျခတို႔ကို အပိုင္းပိုင္းခ်ိဳးျပစ္ခဲ့ရာ ကာတြန္းဆရာသည္ သူ၏အသက္ ၆၀ျပည့္ ေမြးေန႔တြင္ ေဆးရံုေပၚသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ အာဆတ္သည္ ျဖစ္ပ်က္သမွ်အလုံးစုံတို့အတြက္ တာ၀န္ရွိသူတို႔မွာ မိမိတို႔မဟုတ္။ ဆီးရီးယားအေရးကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္သူ အစၥေရးႏွင့္  အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ တာ၀န္သာျဖစ္သည္ဟု စဥ္ဆက္မျပတ္ အျပစ္ဖို႔ မိန္႔ခြန္းေျပာႀကားေလ့ရွိသည္။ ၂၀၁၂ ဇူလိုင္လတြင္ ႏိုင္ငံတကာ ႀကက္ေျခနီအသင္းႏွင့္ လျခမ္းနီအဖြဲ႔ တို႔က ဆီးရီးယားသည္ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားေနေႀကာင္း အတိအလင္းေႀကျငာခဲ့သည္။ႏိုင္ငံအႏွံ႔အေသအေပ်ာက္စာရင္းထုတ္ျပန္ရာတြင္ လူေပါင္း၂၀၀၀၀ေက်ာ္ၿပီဟု ဆိုသည္။

သို႕ေသာ္ ေနာက္ဆံုး၀င္ေရာက္လာသည့္သတင္းအရ ဆီးရီးယားျပည္တြင္းစစ္အတြင္း ျပည္သူ ၆၀၀၀၀ ေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ရၿပီး ႏိုင္ငံစြန္႔ခြာထြက္ေျပးႀကသူေပါင္း တစ္သန္းေက်ာ္သြားၿပီဟုသိရသည္။ ဂိုလန္ကုန္းျမင့္ကို ဆီးရီးယားအားျပန္လည္လြဲအပ္ၿပီး ၁၉၈၁ခုႏွစ္တြင္ဒုတိယအႀကိမ္ ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ခဲ့ေသာ အစၥေရးႏိုင္ငံႏွင့္လည္း ဆီးရီးယားသည္ စစ္မ်က္ႏွာဖြင့္ရေကာင္း ဖြင့္ရႏိုင္သည္။

အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားအား မယုံႀကည္ႏို္င္ေသာ အဇၨေရးသည္ ရန္သူပတ္လည္၀ိုင္းသျဖင့္ က်ေရာက္လာႏိုင္သည့္ ေဘးအႏၱရယ္ကို ခုခံႏိုင္ရန္ အသင့္အေနအထားျဖင့္ အၿမဲတမ္း စစ္ကို ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ထားဟန္ရွိသည္။ အာဆတ္အားဆန္႔က်င္လွဳပ္ရွားသူတို႔က မိမိတို႕သည္ မိမိတို႔ စိတ္ႀကိဳက္ အသက္ခြင့္ရွိေၾကာင္း ယခု ဆီးရီးယားအေရးအခင္းသည္ သာမန္ႏိုင္ငံေရးကိစၥမဟုတ္ေတာ့ပဲ အေျခခံ လူမွဳေရးကိစၥသာျဖစ္ေႀကာင္း ဒီမိုကေရစီ၏တန္ဘိုးကို လက္ခံသိမ္းပိုက္ ရယူေရးသာျဖစ္ေႀကာင္း။လက္ရွိသမၼတႏွင့္သူ၏ဘခင္ တို႔လက္ထက္က ျပည္သူတို႔သည္ ႏိုးႀကားတက္ႀကြမွဳ ဆိတ္သုဥ္းခဲ့ရေႀကာင္း အသိဥာဏ္ပညာကင္းမဲ့ခဲ့ရေႀကာင္း ယခုအခါတြင္ အေရွ႔အလယ္ပိုင္းေဒသ၏ ဧရာမ နိုင္ငံေရးသိပၸံေက်ာင္းေတာ္မဟာ ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေႀကာင္းကို အာဆတ္ဖယ္ရွားလိုသူတို႕က ရဲ၀ံ့ေျပာင္ေျမာက္စြာ အေရးဆိုေနႀကၿပီ ျဖစ္သည္။

သမၼတအာဆတ္ဒ္သည္လည္း မိမိႏိုင္ငံကို မသမာသူမ်ားလက္သို႔ မက်ေရာက္ေစရန္ဟု စစ္မွဳမထမ္းမေနရ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ဆင့္ေခၚကာ ဟုမ္းၿမိဳ႔တြင္ အေရးေပၚလူစု သင္တန္းေပးေနၿပီျဖစ္သည္။၄င္းအမ်ိဳးသမီးတို႔ကို လူအမ်ားက ျခေသၤံ့မမ်ားဟု အမည္ေပးထားႀကသည္။ ၿမိဳ႕ေတာ္၏ အ၀င္အထြက္ စစ္ေဆးေရးဂိတ္တို႔တြင္ ၄င္းတို႔အားေနရာခ်ထားေပးသည္။ အင္အားမွာ ၁၀၀၀၀ ရွိႏိုင္သည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ (ဂဒါဗီ တြင္လည္း သက္ေတာ္ေစာင့္ အျဖဴေရာင္မယ္မ်ားရွိခဲ့သည္။)

ဆီးရီးယားကို အၿမဲ ေထာက္ခံအားေပးေနသည့္ ေမာ္စကို ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဆာဂ်ီလာ ဗေရာ့ဘ္ က "မိမိတို႔ရဲ႔ ရပ္တည္ခ်က္ဟာ ဆီးရီးယားအေပၚ ဘယ္ေတာ့မွ ေျပာင္းလဲ သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သမၼတႏွဳတ္ထြက္ေရးကို ေတာင္းဆိုေနသေရြ႔ အစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးပြဲ ေတြ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါဘူး။ မိမိတို႔ဟာ သမၼတၿပဳတ္က်ေရး ကို ေထာက္ခံအားေပးမွာ မဟုတ္ပါဘူး ၂၂လႀကာ အႀကမ္းဖက္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မွဳ ေရွာင္လႊဲႏိုင္ေရးဟာ အာဆတ္အစိုးရ ျပဳတ္က်မွမဟုတ္ပါဘူး” စသည္ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ၀န္ခံေျပာဆိုရင္း ကုလသမဂၢ၏ ပိတ္ဆို႔အေရးယူရႈံ႕ခ်ေရး အဆိုတင္းသြင္းမွဳတို႔ကို ဗြီတိုအာဏာႏွင့္ ဒလစပ္ ပယ္ခ်ပစ္ခဲ့သည္။

ယခုအပတ္အတြင္း အီတလီႏိုင္ငံတြင္က်င္းပမည့္ ဆီးရီးယားမိတ္ေဆြမ်ား ႏိုင္ငံတကာညီလာခံကို အတိုက္အခံညႊန္႔ေပါင္းအဖြဲ႔ အႀကီးအကဲ အာမက္-အယ္လ္-ခါတစ္က ယခင္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကိုပယ္ဖ်က္၍ မိမိိတို႔တက္ေရာက္ႀကမည္ျဖစ္ေႀကာင္း ေျပာငး္လဲေျပာဆိုထားရာ  အက်ိဳးေက်းဇူးၿပဳမည့္ သေဘာတူညီခ်က္တစ္ခုခု ရႏိုင္ေကာင္း၏ဟု ေမွ်ာ္လင့္မိပါေႀကာင္း။ ဘခင္ အာဆတ္ရွိစဥ္ စနစ္တက်  ျပဳစု ပ်ိဳးေထာင္းခဲ့ေသာ ဘာ့သ္ပါတီႏွင့္ ခိုင္မာေတာင့္တင္းေသာ သစၥာရွိ ဆီးရီးယားတပ္မေတာ္ကို  အာဆတ္ဒ္ ဘယ္လို ၿပဳျပင္မလဲ။ ဘယ္ပုံဘယ္နည္း ေတာင့္ခံအုံးမလဲ ဆိုသည္မွာ ေစာင့္ႀကည့္ရေပမည္သာ။

Bashar and Asmaa al-Assad in Moscow

Florist

source (photos included) : wiki 

******************

ဆီးရီးယားအနာဂတ္ အေျပာင္းအလဲဆီသို႔(၁)

ဆီးရီးယားအနာဂတ္ အေျပာင္းအလဲဆီသို႔(၂)

ဆီးရီးယားသမၼတကေတာ္ရဲ႕ ကံၾကမၼာ

ဘယ္လုိျပဳျပင္မလဲ၊ ဘယ္လိုေခါင္းမာေနဦးမလဲ

ဆီးရီးယားစစ္ေျမျပင္မွာေၾကြလြင့္ခဲ့ရတဲ့ ဂ်ပန္သတင္းေထာက္မေလး
ဆီးရီးယားအေျပာင္းအလဲက ဆိုးတဲ့ဘက္မွာ