ဘီလူးႀကီး သို႔မဟုတ္ ဘလူးဂ်ီးန္စ္

ဂ်ီးန္စ္ ဟာ ဒဲနင္မ္သား နဲ႔ခ်ဳပ္ထားတဲ့ ေဘာင္းဘီေတြျဖစ္ပါတယ္၊

[ဒဲနင္မ္သားဟာ ခ်ည္ၾကမ္းက်စ္လိမ္ထားတဲ့ရက္ထည္ျဖစ္ပါတယ္၊ ေဖာက္ခ်ည္မွ်င္ကို ထုပ္ပိုးမယ့္ခ်ည္ႏွစ္ေၾကာင္း ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ေၾကာင္းထက္ပိုတဲ့ခ်ည္ရဲ႕ေအာက္ကေနျဖတ္ၿပီးယက္ထားတဲ့ခ်ည္ၾကမ္းသားပါ။ ဒဲနင္မ္သားကို ေရွးရိုးရာမဲနယ္ျပာဆိုးေဆးအသံုးျပဳၿပီး ဘလူးဂ်ီးန္စ္အျဖစ္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတယ္၊ မဲနယ္ျပာ(Indigo)ဟာ သစ္ပင္ေတြကထုတ္ယူထားတဲ့ ထင္ရွားတဲ့အျပာေရာင္ေအာ္ဂဲနစ္ဓါတ္ေပါင္းပါ]

အေစာဆံုးအေမရိကန္ ဂ်ီးန္စ္အျပာ(ဘလူးဂ်ီးန္စ္) အခ်ဳိ႕ကို ဂ်က္ေကာ့ဘ္ဒါဗစ္စ္၊ ကယ္လ္ဗင္ေရာ္ဂ်ားစ္ နဲ႔ ေလးဗီးစထေရာက္စ္ တို႔ က ၁၈၇၃ ခုႏွစ္မွာ စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတယ္၊ ၁၉၅၀ မွာ ဂ်ီးန္စ္ကို အလုပ္သမားေတြအတြက္ရည္ရြယ္ဒီဇိုင္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္၊ ေနာက္ လူငယ္ေတြၾကားေပၚျပဴလာျဖစ္လာတယ္၊ သမိုင္း၀င္ ဂ်ီးန္စ္ တံဆိပ္ေတြမွာ Levi’s ၊ Lee နဲ႔ Wrangler တုိ႔ျဖစ္ၾကတယ္၊ ဂ်ီးန္စ္ အက်ပ္ေတြအမ်ဳိးမ်ဳိးမွာ skinny, straight , tapered , boot cut , mommy cut , maternity နဲ႔ flare ဆိုၿပီး ရွိပါတယ္၊

ဂ်ီးန္စ္ Jeans ေတြဟာ ဒီေန႔တကမၻာလံုးမွာ မရွိမျဖစ္ လူတိုင္း၀တ္ဆင္ေနၾကတဲ့အ၀တ္အစားျဖစ္ေနပါၿပီ၊ စတိုင္လ္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ အေရာင္အမ်ဳိးမ်ဳိးရႏိုင္ေနၿပီ၊ ဒါေပမဲ့ အျပာေရာင္ဂ်င္း ကေတာ့ အေမရိကန္ယဥ္ေက်းမႈကိုရည္ညႊန္းေနပါတယ္၊ အထူးသျဖင့္ ေရွးေခတ္အေမရိကန္လူမ်ဳိးေတြျပယုဂ္ပါပဲ။

ဘီလူႀကီး သမိုင္း ၁

ဂ်ီးန္စ္(Jeans) ဆိုတဲ့စကားလံုးဟာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ေဒလီၿမိဳ႔ကလာတယ္လို႔ဆိုတယ္ bleu de Gênes(the blue of Genoa) ဆိုတဲ့ စာပိုဒ္ကလာတယ္၊ ဂ်ီးန္စ္ အ၀တ္အထည္ (ဒဲနင္မ္သား-denim)သမိုင္းမွာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ၿမိ႕ေလးျဖစ္တဲ့ နီးမ္မာ(Nimes)နဲ႔ denim စကားလံုးေပါင္းၿပီး(de Nimes) ျဖစ္တယ္၊ ေနာက္တစ္ခုက အိႏိၵယႏိုင္ငံ ဒြန္ဂရီ(Dongari killa) ၿမို႕ေလးရဲ႕ စာလံုး dungarees ကလာတယ္လို႔လဲ ဆိုၾကျပန္တယ္၊ ဒဲနင္မ္ေဘာင္းဘီေတြကို ၁၅ရာစုအတြင္းက အီတလီႏိုင္ငံ တူရင္ၿမိဳ႔ေတာ္အနီးက ခ်ီရီၿမိဳ႕ေလးမွာ ခ်ဳပ္လုပ္ခဲ့ၾကတယ္၊ ၁၉ရာစုမွာ ေပၚျပဴလာျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္၊ အဲဒီေဘာင္းဘီေတြကို ေျမာက္ပိုင္းအီတလီက အေရးပါလွတဲ့ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳကေလး ဂ်ဲႏို၀ါ တ၀ိုက္ေရာင္းခ်ခဲ့တယ္၊ ေရတပ္သားေတြမ်ားလွတဲ့ေနရာေလးမွာ  ဒဲနင္မ္သားေဘာင္းဘီေတြ ေရာင္းအားေကာင္းလွပါတယ္၊ သေဘၤာကုန္းပတ္မွာေဆးေၾကာရတဲ့သေဘၤာသားေတြအတြက္ အၾကမ္းပတမ္းအသံုးခံတဲ့ ဒဲနင္မ္သားေဘာင္းဘီေတြက သူတို႔အတြ တကယ့္လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္လာခဲ့တယ္၊ အဲဒီေခတ္က သေဘၤာသားေတြဟာ ဒဲနင္မ္သားေဘာင္းဘီေတြကို ပိုက္ကြန္ထဲမွာ စုျပံဳထည့္ၿပီး သေဘၤာေနာက္ပိုင္းမွာ ခ်ိတ္ကာဒရြတ္ဆြဲကာ ပင္လယ္ေရနဲ႔ ေဆးေၾကာေလွ်ာ္ဖြတ္ၾကပါတယ္၊ ပင္လယ္ေရနဲ႔ ေနေရာင္ေၾကာင့္ ေဆးေရာင္ေတြကြ်တ္ၿပီး တျဖည္းျဖည္းျဖဴကုန္ၾကတယ္။

၂၀ရာစုမွာ ဂ်ီးန္စ္(အဲဒီေခတ္တုန္းက ေခၚတာ ဒန္ကရီးစ္) အျပာေဖ်ာ့ခ်ည္သားအေခ်ာရွပ္အက်ီဟာ ယူႏိုက္တက္စတိတ္ေရတပ္ရဲ႕ အလုပ္လုပ္တဲ့ယူနီေဖာင္းျဖစ္လာခဲ့တယ္၊ အလုပ္လုပ္တဲ့ယူနီေဖာင္းဟာ ရိုးရာယူနီေဖာင္းကိုပဲ သေဘၤာရဲ႕ၾကမ္းတမ္းတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ခံႏိုင္ေအာင္ ေရြးခ်ယ္ၾကပါတယ္၊ ၁၉ရာစုအတြင္း ေဘာင္းဘီကိုတေျဖာင့္တည္းအရွည္ပဲ ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကၿပီး ၂၀ရာစုမွာ boot cut စတိုင္လ္ ဖိနပ္ေပၚလာတဲ့အတို၀တ္ဖို႔ခြင့္ျပဳလာခဲ့တယ္၊ အက်ဥ္းေထာင္မွာ ေထာင္သားေတြအတြက္ ယူနီေဖာင္းအျဖစ္လဲ ဂ်ီးန္စ္ကို အသံုးျပဳလာၾကတယ္၊ ဒဲနင္မ္ေဘာင္းဘီေတြ၀တ္ထားတဲ့ အက်ဥ္းသားအျဖစ္ Cool Hand Luke အေမရိကန္ဒရာမာရုပ္ရွင္မွာ ေပါလ္နယူးမန္းစတင္၀တ္စားထားတာ ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။

၁၈၅၀ ခုႏွစ္မွာ ေလးဗီးစထေရာက္စ္ဟာ ဘလူးဂ်ီးန္စ္ကို ကယ္လီဖိုးနီးယားမွာ ေရႊရွာတဲ့မိုင္းသားေတြအတြက္ ခ်ဳပ္လုပ္ေရာင္းခ်ခဲ့ပါတယ္၊ စထေရာက္ရဲ႕ ေဖါက္သည္တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ အပ္ခ်ဳပ္သမားဂ်က္ေကာ့ဘ္ဒါဗစ္စ္ ဟာ ေလးဗီးစထေရာက္ကုမၸဏီ ပင္မအေရာင္းဌာနကေန ၀ယ္ယူပါတယ္၊ ဒါဗစ္ရဲ႕ ေဖာက္သည္တစ္ေယာက္က ျပဲစုတ္သြားတဲ့ ေဘာင္းဘီေတြကိုပဲ၀ယ္ပါတယ္၊ ျပန္လည္ဖာေထးၿပီးအသံုးျပဳေလ့ရွိပါတယ္၊ အဲဒါနဲ႔ ဒါဗစ္က ေၾကးနီသံမႈိေလးေတြကို အိတ္ကပ္ရဲ႕ေထာင့္လို ျပဳတ္ထြက္လြယ္တဲ့ေနရာမွာ တပ္ဖို႔ စိတ္ကူးရခဲ့ပါတယ္၊ ဒါဗစ္မွာ မူပိုင္ခြင့္၀ယ္ယူဖို႔ ပိုက္ဆံမရွိပါဘူး၊ စထေရာက္ဆီ စာလွမ္းေရးၿပီး သူ႔ရဲ႕ ေၾကးနီသံမႈိၾကယ္သီးဒီဇိုင္း အက်ဳိးတူစီးပြားေရးလုပ္ဖို႔ တိုင္ပင္ပါတယ္၊ ဒါဗစ္ရဲ႕ ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို စထေရာက္ကလက္ခံလိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၁၈၇၃ ေမ ၂၀ မွာ “အိတ္ကပ္ေပါက္ေတြကို ျမဲျမံေစမယ့္ တိုးတက္မႈ” ဆိုတဲ့ ယူအက္စ္ မူပိုင္ခြင့္အမွတ္ ၁၃၉,၁၂၁ ရရွိခဲ့ၾကတယ္။

၁၈၈၅ မွာ ဂ်ီးန္စ္တစ္ထည္ဟာ ၁.၅ ေဒၚလာ(ဒီေန႔ေစ်း ပွ်မ္းမွ် ၃၇ ေဒၚလာ) ေပးရပါတယ္၊ ဒီေန႔ ဂ်ီးန္စ္ တစ္ထည္ကို ေဒၚလာ ၃၀ နဲ႔ ေဒၚလာ ၅၀ ၀န္းက်င္ေပးရၿပီး၊ ပိုၿပီးစတိုင္က်တဲ့ ဂ်ီးန္စ္အတြက္ ေစ်းပိုႀကီးပါတယ္၊ အေမရိကမွာ ဂ်ီးန္စ္အတြက္ အသံုးျပဳေငြ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚလာ၁၄ ဘီလီယံ ရွိၿပီး ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚလာ ၁၅ဘီလီယံအသံုးျပဳခဲ့ၾကတယ္။

ဘီလူႀကီး သမိုင္း ၂

ေလးဗီးစထေရာက္စ္ ဘလူးဂ်ီးန္စ္ကို တီထြင္ခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၃၀ခန္႔ရွိခဲ့ပါၿပီ၊ ဒီေန႔ထိေခတ္စားေနဆဲပါပဲ၊ အစပိုင္းမွာ လယ္သမားေတြနဲ႔ အလုပ္သမားေတြ၀တ္ဆင္ၾကၿပီး၊ ကေလးငယ္ေတြကေတာ့ ေဆာ့ကစားခ်ိန္ေတြမွာ အၾကမ္းခံေအာင္၀တ္ဆင္ခဲ့ၾကပါတယ္၊ တစ္ခ်ဳိ႕ကလည္း သက္ေတာင့္သက္သာရွိလို႔၀တ္ခဲ့ၾကတယ္၊ ၁၉၅၀ခုႏွစ္မတိုင္ခင္မွာ ဘလူးဂ်ီးန္စ္ဟာ အေမရိကအေနာက္နဲ႔ အေနာက္ေတာင္ျပည္နယ္ ၅ခုမွာပဲ ေပၚျပဴလာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္၊ အခုေတာ့ လူတိုင္း၀တ္ဆင္ေနၾကပါၿပီ၊ အေမရိကန္ေတြဟာ တစ္ႏွစ္မွာ ဂ်ီးန္စ္ထည္ေပါင္း သန္း၅၀၀ ၀ယ္ယူေနၾကတယ္လို႔ဆိုတယ္၊ လူတစ္ဦးမွာ ၂စံုထက္ပိုရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ ပမဏျဖစ္ေနပါၿပီ၊ ေလးဗီးစထေရာက္စ္ ကုမၸဏီက ယူႏိုက္တက္စတိတ္မွာရွိတဲ့ ဂ်ီးန္စ္အားလံုးရဲ႕ ၃ ပံု ၁ပံုခန္႔ထုတ္လုပ္ပါတယ္၊ တျခားတိုင္းျပည္ေတြက ၇ပံု တစ္ပံုထုတ္လုပ္ၾကတယ္၊ လူေတြက ဘလူးဂ်ီးစ္ဆိုရင္ လိဗိုင္းစ္(Levi’s) နဲ႔ အတူတြဲျမင္ၾကတယ္၊ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ေလးဗီးစထေရာက္စ္္က ပထမဆံုးဂ်ီးန္စ္ကို တီထြင္ခဲ့သူျဖစ္ေနလို႔ပါ၊ ေလးဗီးစထေရာက္စ္ဟာ ဂ်ာမန္-ဂ်ဴး ေျပာင္းေရႊ႕အေျခသူတစ္ဦးျဖစ္တယ္၊ ၁၈၄၈ခုႏွစ္မွာ လူငယ္ေလး ေလးဗီးစထေရာက္စ္ ဂ်ာမနီကေန ထြက္ခြာခဲ့တယ္၊ နယူးေယာက္စီးတီးမွာေနထိုင္တဲ့ သူ႔ရဲ႕အစ္ကိုႏွစ္ဦးဆီကိုထြက္လာခဲ့ပါတယ္၊ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ အေရာင္းလုပ္သားအျဖစ္ အလုပ္ကို ႀကိဳးစားလုပ္ကိုင္ခဲ့ေပမဲ့ ပိုက္ဆံသိပ္မရခဲ့ပါဘူး၊ ဆန္ဖရန္စၥကို ကိုသြားဖို႔ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္၊ ၁၈၄၈ခုႏွစ္မွာ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္မွာ ေရႊတူးေဖာ္ရရွိခဲ့ၾကတဲ့သတင္းေၾကာင့္ ေရႊရွာဖို႔ သူ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လူေတြအမ်ားႀကီးပဲ သူတို႔ရဲ႕ အိုးအိမ္ေတြနဲ႔အလုပ္ေတြကိုစြန္႔ခြာၿပီး ကယ္လီဖိုးနီးယားမွာရိွတဲ့ မိုင္းတြင္းေတြဆီထြက္ခြာေနခဲ့ၾကတယ္၊ သူတို႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြက ေရႊရွာထြက္ၾကဖို႔ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀ၾကဖို႔ပါပဲ၊ တစ္ခ်ဳိ႕လည္းေရႊရခဲ့ၾကတယ္၊ အမ်ားစုကေတာ့ မရၾကပါဘူး၊ ေလးဗီး ကယ္လီဖိုးနီးယားကို ထြက္ခြာခဲ့တဲ့အခါ အင္မတန္ခိုင္ခန္႔တဲ့ကင္းဗတ္စ္စ တခ်ဳိ႕ယူခဲ့ပါတယ္၊ သူ ေတြးတာက ရြက္ထည္တဲေဆာက္လုပ္ရာမွာ အသံုးျပဳလိုတဲ့မိုင္းသမားေတြကို ေရာင္းခ်ဖို႔ပါ၊ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ ေလးဗီးရဲ႕ ကင္းဗတ္စ္ဟာ ရြက္ထည္တဲအတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့အစမ်ဳိးမဟုတ္ေတာ့ ဘယ္သူကမွ မ၀ယ္ၾကဘူး၊ ဒါေပမဲ့ ေလးဗီးက တျခားေနရာမွာ အသံုးျပဳဖို႔ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္၊ မိုင္းတူးသမားတစ္ေယာက္က ေလးဗီးကိုေျပာတယ္၊ ေရႊတူးရတဲ့အလုပ္ဟာ အင္မတန္ၾကမ္းတမ္းလြန္းေတာ့ သူ အၾကမ္းခံတဲ့ ေဘာင္းဘီေကာင္းေကာင္းတစ္ထည္ေလာက္ လိုခ်င္တယ္တဲ့၊ ေလးဗီးက သူ႔ရဲ႕ ကင္းဗတ္စ္စေတြနဲ႔ အဲဒီမိုင္းတူးသမားအတြက္ ေဘာင္းဘီတစ္ထည္ျပဳလုပ္ေပးလိုက္တယ္၊ အဲဒီ မိုင္းတူးသမားက ေရႊစေတြရွိတယ္ဆိုတဲ့ ေနရာက ဖုန္လံုးႀကီးေတြၾကားမွာပဲ လဲဗီးကို ၆ေဒၚလာေပးခဲ့ပါတယ္၊ သူ ရဲ႕ ကင္းဗတ္စ္ေဘာင္းဘီဟာ မိုင္းသမားေတြၾကားမွာ နာမည္ႀကီးသြားၿပီး ခ်က္ခ်င္းပဲ ေဘာင္းဘီေတြအမ်ားႀကီးပဲေရာင္းခ်လိုက္ရေတာ့တယ္၊ ေလးဗီးလည္း နယူးေယက္က သူ႔ရဲ႕ အစ္ကိုႏွစ္ေယာက္ဆီကို ကင္းဗတ္စ္ေတြထပ္ပို႔ေပးဖို႔ စာလွမ္းေရးပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ေလးဗီးအစ္ကိုေတြက ကင္းဗတ္စ္အစား ေလးလံတဲ့ ဒဲနင္မ္သားတစ္ခ်ဳိ႕ ပို႔ေပးခဲ့တယ္၊ အဲဒီ ဒဲနင္မ္သားေတြက ဂ်ဲနီးစ္(Genes- အီတလီဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ေလး ဂ်ဲႏို၀ါ)ၿမိဳ႕ေလးကလာတဲ့ ရက္ထည္ေတြပါ၊ ေလးဗီးက ဂ်ဲနီးစ္ကို ဂ်ီးန္စ္လို႔ နာမည္ေျပာင္းေခၚလိုက္တယ္၊ သူ႔ရဲ႕ ဒဲနင္မ္သားနဲ႔ခ်ဳပ္ထားတဲ့ ေဘာင္းဘီအသစ္ေတြကို ဘလူးဂ်ီးန္စ္ (blue jeans) လို႔ေခၚခဲ့ပါတယ္၊ ၁၈၅၃ မွာ ေလးဗီးနဲ႔ အစ္ကိုေတြက ဆန္ဖရန္စၥကိုမွာ အထည္ေရာင္းတဲ့ဆိုင္ေလးစဖြင့္ခဲ့ၾကတယ္၊ ဒီေန႔မွာေတာ့ အမ်ဳိးသမီး၀တ္၊ အမ်ဳိးသား၀တ္ ဘလူးဂ်ီးန္စ္ေပါင္း တစ္ႏွစ္မွာ အထည္ေပါင္း သန္း ၂၅၀ခန္႔ေရာင္းခ်ေနရပါၿပီ။

အလကၤာ၀တ္ရည္မဂၢဇင္း
ဧၿပီလ ၂၀၁၁

Ref : http://en.wikipedia.org/wiki/Jeans