Drop Down MenusCSS Drop Down MenuPure CSS Dropdown Menu

Monday, February 11, 2013

ဘူတန္ဘုရင့္ႏိုင္ငံေတာ္

comment ထဲမွာ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ေရးသြားလို႔ Bhutan အေၾကာင္းသိခ်င္လြန္းလို႔ပါဆိုလို႔ ေမေမက အျမန္ဖတ္ၿပီးေရးေပးလိုက္တာပါ။ ေမေမက ေရးရင္း စိတ္ဝင္စားလို႔တဲ့။ ေရးခိုင္းတဲ့မိတ္ေဆြလည္းေက်းဇူးတင္ပါတယ္တဲ့။ ကၽြန္မ ဒီရက္ေတြေနမေကာင္းျဖစ္သြားလို႔ ဘူတန္ပံုေတြေတာ့ ရွာမတင္လိုက္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ အခုေလာေလာဆယ္ စာပဲတင္ေပးလိုက္ပါတယ္။ ေမေမက ေနာက္ထပ္ ေရးပါဦးမယ္တဲ့။ နည္းနည္းနားၿပီး ပံုေတြ ရွာၾကည့္ေပးပါမယ္။ ခုေတာ့ကၽြန္မဖ်ားေနတုန္းေမေမပို႔ေပးတဲ့ ဘုရားလွဴထားတဲ့ သေျပရြက္ေလးေတြရယ္၊ ေမေမ သူ႔ဘာသာစာေတြေရးေန၊ ရိုက္ေနတဲ့laptop ေလးရယ္၊ ေကာ္ဖီခြက္စန္တာၿပံဳးၿပံဳးေလးရယ္၊ ပန္းပံုေလးရယ္တင္လိုက္ပါတယ္။
မိတ္ေဆြအားလံုး အစစအရာရာေအာင္ျမင္ျခင္းေတြျပည့္စံု စိတ္က်န္းမာ၊ ကိုယ္ခ်မ္းသာပါေစ။
ေမေမစာရိုက္ေနက်
 ျမန္မာကီးဘုတ္လက္ကြက္ေလး အစ္မက ကပ္ထားေပးတယ္တဲ့
ဘူတန္ဘုရင့္ႏိုင္ငံေတာ္
တည္ေနရာ …………ေတာင္အာရွေဒသ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ႏွင့္ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံတို႕အႀကား ဟိမ၀ႏၱာေတာင္တန္းအေရွ႕ဘက္အစြန္းအက်ဆုံး ထိပ္ခြ်န္ခြ်န္ေျမေနရာ အ၀န္းအ၀ိုင္းတြင္ ဘူတန္ႏိုင္ငံ တည္ရွိသည္။ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွာ နီေပါလ္၊ တိဘက္  Assam ျဖစ္သည္။

ၿမိဳ႔ေတာ္…………….   သင္းမ္ဖ်ဴး(Thimphu )
ဘီစီ ၅၀၀ ႏွင့္ေအဒီ ၆၀၀ေခတ္အတြင္းရွိ ေဒသခံ မ်ားက မိမိတို႔ ျပည္ကို မိမိတို႔   စႏၵကူးနံ႔သာတိုင္းျပည္(Sandalwood)ဟု အမႊန္းတင္ ေခၚေ၀ၚ သုံးစြဲခဲ့သျဖင့္ ထိုအမည္ ေက်ာ္ျကားခဲ့သည္။
အစိုးရအဖြဲ႔အစည္း……ဘုရင္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာစံနစ္ထားရွိေသာ္လည္း ဥပေဒၿပဳ လႊတ္ေတာ္ရွိသည္။  အထက္လႊတ္ေတာ္ ေအာက္လႊတ္တာ္ လႊတ္ေတာ္ ၂ရပ္ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒရွိသည္။ 

ဘုရင္…………………”.ဂ်စ္မ ီဂီဆာ နမ္ဂ်ီယယ္လ္ ၀မ္ေခ်ာက္”(ဘူတန္သတို႔သမီးေဆာင္းပါးထဲမွ ဘုရင္)
၁၇ရာစုႏွစ္ အေစာပိုင္းကာလမွ စတင္၍ အထက္ေအာက္ လႊတ္ေတာ္ ၂ရပ္ကို ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၁၉၀၇ခုႏွစ္ ဒီဇဘၤာလ ၁၇ရက္တြင္” ၀မ္ေခ်ာက္မင္းဆက္ “ ကို ထူေထာင္ခဲ့သည္။

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ …………. ဂ်စ္မီ ၀ိုင္း  သင္းေလး
လူဦးေရ ခန္ ့မွန္း .…၁၉၉၁ခုႏွစ္  ၁,၃၇၅,၄၀၀         +၁၈.၁%
GDPခန္ ့မွန္း ……….၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ..ေဒၚလာ ၄.၂၈၇ ဘီလီယံရွိသည္။

ဘူတန္ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္သည့္အတိုင္း အလိုရမၼက္ မႀကီး။ မိမိတို႕ႏိုင္ငံ၏ တန္ဘိုးကို ေငြေႀကးဥစၥာၿဖင့္ မဆံုးျဖတ္ႀက။ ေပ်ာ္ရႊင္က်န္းမာမွဳ တည္ျငိမ္မွဳျဖင့္သာ ဆံုးျဖတ္သည္။ အႏၱရယ္ရွိေသာ ေဆး၊ ေဆးရြက္ႀကီး၊ေဆးလိပ္ ၊ေဆးတံ ၊ ပလပ္စတစ္ ပစၥည္းမ်ားကို တင္သြင္း ထုတ္လုပ္ျခင္း ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္၀ယ္ျခင္းမၿပဳရေခ်။ 2010 ေဆးရြက္ႀကီးဥပေဒျဖင့္ တားျမစ္ပိတ္ပင္ ထားသည္။
ကမၻာႀကီးႏွင့္ လူမသိ သူမသိ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနာက္က်က်န္ရစ္ တည္ရွိ္ခဲ့ေသာ္လည္းတိုင္းျပည္ သာယာ၀ေျပာ စီပင္သည္။ႏိုင္ငံေအးခ်မ္းသည္။ ၀င္ေငြ ေကာင္းသည္။ ခရီးသြားလုပ္ငန္းကိုဦးစားမေပး။အကန္႔အသတ္ျဖင့္သာ လက္ခံသည္။ တိုးရစ္ တေယာက္၏ တစ္ေန႔တာ ကုန္က်စရိတ္သည္ ေဒၚလာ ၂၀၀ အထက္တြင္ ရွိသည္။

ယဥ္ေက်းမွဳ အေမြအႏွစ္မ်ား သည္ လ်ဳိ႕၀ွက္ ႀကီးက်ယ္ ခန္းနားလြန္းသည္ဟု နာမည္ေက်ာ္သည္။ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္ ရင္းျမစ္မ်ား အလြန္ႀကြယ္၀သည္။ ဆန္းျပားေသာ အႏုစိတ္လက္ရာမ်ားက လူတိုင္းကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္။ မိမိတို႔၏ ရိုးရာ အစဥ္အလာကို မဖ်က္ဆီး တြယ္ကပ္ ထိန္းသိမ္းထားႀကသည္။ ပမာဆိုေသာ္ သီးျခားရပ္တည္ေနသည့္ အသိုက္အ၀န္းကေလးတခုပမာျဖစ္၏။ မိမိတို႔၏ ရိုးရာ ၀တ္စားဆင္ယင္မွဳ ကို မစြန္႕ျပစ္ မေပ်ာက္ပ်က္ေစရ။ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုး ခုံခုံမင္မင္ ထိန္းသိမ္း ၀တ္စားႀကသည္။ ၂၀ရာစု အေစာပိုင္းကာလအေရာက္မွာ ၿဗိတိသွ် တို႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္မိၿပီး အျပန္အလွန္ ခိုင္မာေသာ ေလးစားခ်စ္ႀကည္ ရင္းႏွီးမွဳ ရခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က အိႏၵိယ လြတ္လပ္ေရးမရေသးပါ။၂၀၀၆ခုႏွစ္မွာ ဟိမ၀ႏၱာထိပ္ဆုံးပိုင္း အခြ်န္အျမင့္က ဘူတန္ ႏိုင္ငံကေလး၏ အလွကို ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား စိတ္၀င္စားမွဳ အရွိန္ျမင့္တက္လာသည္။

ဘူတန္သည္ အာရွတြင္ ေပ်ာ္ရႊင္မွဳ အေပးႏိုင္ဆုံး ႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ ေက်ာ္ႀကားခဲ့သည့္အျပင္  ကမၻာ့အေပ်ာ္ရႊင္ဆံုးႏိုင္ငံမ်ားထဲတြင္ ရွစ္ခုေျမာက္ စာရင္း၀င္ျဖစ္သြားသည္။ဘူတန္၏ေတာတန္း ေတာင္တန္း  ရွဳခင္းရွဳကြက္မ်ားသည္ စိုစြတ္ေသာအပူပိုင္းေဒသ  ဟိမ၀ႏၱာ၏အလွကို မ်ားစြာ တန္ဆာဆင္ေပးႀကသည္။ေတာင္ထိပ္သည္ ေပ ၂၃၀၀၀(မီတာ ၇၀၀၀)ရွိ၍ စုစုေပါင္း (၁၈,၀၀၀စကြဲယားမီတာ )ရွိသည္ဟု ၂၀၀၂ခုႏွစ္က ခန္႔မွန္းထားသည္။ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္မ်ား ဒုတိယလိုက္ေသာ္လည္း ယေန႔အထိဗုဒၶဘာသာဦးေရ အမ်ားဆံုး လႊမ္းမိုးထားဆဲျဖစ္သည္။ ၂၀၀၈ခုႏွစ္က တႀကိမ္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပကာ ဘုရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို ျပည္သူအမ်ား ေထာက္ခံ အတည္ၿပဳခဲ႔သည္။ဘူတန္သည္ ကမၻာ့ကုလသမၼဂၢ အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္ရံုမွ်မက ေတာင္အာရွဆိုင္ရာ အသင္းအဖြဲ႕၏ ေဒသခံ အဖြဲ႔၀င္ ( SAARC)လည္းျဖစ္သည္။၂၀၂၀ခုႏွစ္ ေအၿပီလ တြင္ ထိုအဖြဲ႔၏ ၁၆ႀကိမ္ေျမာက္ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းကို အိမ္ရွင္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ လက္ခံ က်င္းပေပးခဲ့သည္။ 

သမိုင္းေနာက္ခံ အေဆာက္အဦးမ်ား
က်ားေက်ာင္း။
ဘူတန္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ရင္ပိုခ်ီက က်ားတေကာင္စီးလာၿပီး ပါရို ခ်ိဳင့္၀ွမ္းေဒသအထက္ မိတာ၂၀၀၀အျမင့္တြင္ တင့္တယ္လွပေသာ က်ားေက်ာင္းကို ၁၇ရာစုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္သြာခဲ့သည္ဟု အဆိုရွိသည္။

ပူနာခ နန္းေတာ္
ပိုခ်ဴ ႏွင့္ မိုခ်ဴ ျမစ္ႏွစ္သြယ္ ေပါင္းဆုံရာတြင္ ပူနာခဒီဇံု နန္းေတာ္ႀကီးကို ခန္းနားသိုက္ၿမိဳက္စြာ တည္ေဆာက္ထားၿပီး အစိုးရ ရံုးထိုင္ျခင္း ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ဘာသာေရးအခန္းအနား က်င္းပျခင္း(ဘူတန္မင္းသမီးကေလး မဂၤလာပြဲ က်င္းပရာ နန္းေတာ္)ၿပဳလုပ္ေလ့ရွိသည္။ ၿမိဳ႔ရိုးခံတပ္ အကြယ္အကာ တည္ေဆာက္ထားရွိသည္။ဘူတန္အစိုးရအဖြဲ႔ ရံုးထိုင္သည္။

ေခၚတန္ေစတီ 
မည္သည္ဘက္မွ ႀကည့္ႀကည့္ အကုသိုလ္ကင္းသည္ဟု ေက်ာ္ႀကားေသာ ေခၚတန္ခိုရာ ေစတီၿဖဴလြလြ ကို ၁၇၄၀ခုႏွစ္ မွ စ၍ ဗုဒၶအေမြအႏွစ္ ဓါတ္ေတာ္မ်ား ကိန္း၀ပ္ေစၿပီး  ဘူတန္၏ အေရွ႔ဘက္ ေဒသတြင္ ၁၂ႏွစ္ တိုင္တိုင္ အခ်ိန္ယူ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ ေရွးပိသုကာလက္ရာမ်ား ထုံမႊန္းထားသျဖင့္ လက္ရာေျပာင္ေျမာက္သည္။ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ႀကသည္မွာ ခ်ီးမြမ္းဖြယ္ပင္။

ထိုဘုရားတည္ေဆာက္စဥ္ ေခ်ာေမြ႔စြာ ၿပီးစီးေစရန္ အသက္ရွစ္ႏွစ္အရြယ္ အိႏၵိယျပည္သူ မိန္းခေလးတဦးကို အရွင္လတ္လတ္ေျမၿမဳပ္ စေတးခဲ့သျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာတြင္ ဟိဒၵဴ ၀ါဒ သို႔မဟုတ္ အျခားဂိုဏ္းကြဲ အယူ၀ါဒတမ်ိဳး ေရာယွက္ေနဟန္ရွိသည္။ အခ်ိဳ႔ကလည္း ထိုမိန္းခေလးကိုယ္တိုင္က တရားထူးရလိုသျဖင့္ အဓိဌာန္ၿပဳ ဆုေတာင္း ေျမၿမဳပ္ခံျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ေအဒီ ၇ရာစုႏွစ္တြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ စတင္ မိတ္ဆက္ မိသည္။တိဘက္ဘုရင္Songtsan Gampoလက္ထက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အျဖစ္ေျပာင္းလဲ ကိုးကြယ္ခဲ့သည့္အျပင္ဘူတန္ႏိုင္ငံအတြင္းခ်ဲ့ထြင္သြတ္သြင္းခဲ့သည္။ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ႏွစ္ေက်ာင္း ကိုလည္းဘူတန္အလယ္ပိုင္း ပါရို ေတာင္ႀကားးအနီးတြင္  တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ဗုဒၶဘာသာထြန္းကား ပ်ံ႔ပြားႏွဳံ းျမန္ဆန္သည္။ မ်ားျပားသည္။၁၆၅၉တြင္ ဂုရု ရင္ပိုခ်ီ ဆိုသူ ဗုဒၶ သူေတာ္စင္ ဆရာႀကီး ဘူတန္သို႔ေရာက္ရွိလာသည္။ ၁၇ရာစုအေစာပိုင္းတြင္ တိဘက္မွ ဘာသာေရး ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရ၍ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ လာေသာ လားမားကိုယ္ေတာ္ႏွင့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ Shabdrung Ngawang Namgyal တို႕သည္ ဘူတန္ႏိုင္ငံသားတို႕ႏွင့္ ေပါင္းစုခ်စ္ျကည္ ရင္းႏွီးခဲ့ႀကသည္။ထိုမွ်မက တိဘက္အား ျခားနားပုန္ကန္ရန္ အႀကံအစီရွိေသာ၄င္းတို႔ႏွင့္ႀကိဳႀကားႀကိဳၿကား ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့ရသည္။

၁၇ရာစုအေႏွာင္းပိုင္းတြင္မူ ေပၚတူဂီလူမ်ိဳးဂ်ီဆြတ္ အက္စ္တီဗါယို ဆင္ဆီ္လာ တိဘက္သို႔ ခရီးသြားထြက္ခြြာလာစဥ္ ဘူတန္သို႕ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ဘူတန္သို႔ ႏိုင္ငံျခားသားခရီးသြားဧည့္သည္ ပထမဦးဆုံး ဆိုက္ေရာက္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။ ၄င္းက တိဘက္ကို ဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ရာတြင္ အသုံုးၿပဳႏိုင္ရန္ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ား မွန္ေျပာင္းစသည္အေထာက္အကူ လက္ေဆာင္ေပးအပ္ေသာ္လည္း ဘူတန္က လက္မခံခဲ။့ ဆင္ဆီလာသည္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတြင္ ရွစ္လတိုင္တိုင္ တည္းခို၍ ႀကံုေတာင့္ႀကံဳခဲ ခရီးသြားမွတ္တမ္းတေစာင္ ေရးသားခဲ့သည္။ ထိုခရီးသြားမွတ္တမ္းႀကီးသည္Shabdrung ေသလြန္ၿပီး ၅၄ႏွစ္ႀကာသည့္အခ်ိန္ထိ လ်ိဳ႕၀ွက္စြာ တည္ရွိေနခဲ့သည္။ ဤတြင္္ ဘူတန္သည္ ျပည္တြင္းေရး အရွဳပ္အေထြးတခုတြင္မွားယြင္းစြာ တိုး၀င္ခဲ့မိသည္။၁၈ရာစုတြင္ဘူတန္သည္ Cooch Behar ဘုရင့္ ႏိုင္ငံငယ္တခုကို က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ Cooch Behar တို႕သည္ နယ္ေျမ ကိစၥျဖင့္ ၁၇၇၂ အတြင္းက ၿဗိတိသွ် အေရွ႔ အိႏၵိယကုမၸဏီသို႔တိုင္ႀကားေလွ်ာက္ထားသျဖင့္ဘူတန္တို႕ကို ႏွင္ထုတ္ခဲ့ေသာ ရန္စရွိသည္.။သို႔ရာတြင္ စစ္ပြဲမ်ား အဆုံးသတ္ခါ ျငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ကို ၄င္းတို႔ ခ်ဳပ္ဆို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ႀကသည္။ ၁၉၉၀တြင္လည္း နီေပါလူမ်ိဳးတို႔ ၀င္ေရာက္လာသျဖင့္ သိမ္ေမြ႔ေသာနည္းမဟုတ္ေသာ္လည္း အႀကမ္းမဖက္ဘဲ ႏွင္ထုတ္ခဲ့ရဖူးသည္။ဘူတန္စီးပြားေရးသည္ ကမၻာတြင္ အငယ္ဆုံးႏိုင္ငံ ျဖစ္လင့္ကစား မႀကာမီ ႏွစ္မ်ားအတြင္းက စီးပြားေရး ဒီေရပမာ အလ်င္အျမန္ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ခဲ့သည္။၂၀၀၅တြင္ ၈% ။၂၀၀၆ ၂၀၀၇တြင္ ၁၄% ။တိုးတက္ခဲ့သျဖင့္ ကမၻာတြင္ အလ်င္အျမန္ဖြ႔ံျဖိဳးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားထဲမွာ  ဒုတိယေနရာမွလိုက္သည္။ 

သစ္ေတာထြက္ပစၥည္းမ်ား။ 
စိုက္ပ်ိဳးေရးမွရသည့္ လယ္ယာထြက္ ေျပာင္းပဲ သီးႏွံစပါးမ်ား။ ရိုးရာ လက္မွဳဳ  ပစၥည္းမ်ားစသည္ ႀကြယ္၀သည္။ စီးပြားေရးေကာင္းသည္။ ဆန္အရက္ ၊ ဒိန္ခဲ ႏို႔ႏွင့္ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းႀကြယ္၀သည္။ အိႏၵိယသို႔ ေရအားသုံးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္ေငြ႕ကိုလည္း ေရာင္းခ်ေပးသည္။ အိႏၵိယႏွင့္လြတ္လပ္ေသာ ကုန္သြယ္မွဳ ရွိသည္။၁၉၆၀ခုႏွစ္အထိ တိဘက္ႏွင့္ အေကာက္အခြန္မဲ့ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မွဳ ရွိေသာ္လည္း တိဘက္မွ ဘာသာေရးႏွိပ္ကြပ္မွဳေႀကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ား ထြက္ေျပးခုိလွဳံႀကသျဖင့္ နယ္စပ္တံခါး ပိတ္ခဲ့သည္။ ၁၈၂၇ခုႏွစ္တြင္ မြန္ဂိုစစ္ဘုရင္မ်ား က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ျခင္းခံရသျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ ထိန္းသိမ္းထားရွိေသာ  အေဆာက္အဦးမ်ားဖ်က္ဆီးခံရသည္။ ဘူတန္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ အေမြအႏွစ္  မိုးထိ အေဆာက္အဦမ်ား စုလစ္မြန္ခြ်န္မ်ား ေပါမ်ားႀကြယ္၀သည္။ဟိႏၵူဴဘာသာအေဆာက္အဦးလည္း ေပါမ်ားသည္။

(ယူႏိုက္တက္စတိတ္စ္တကၠဆက္ျပည္နယ္မွ တကၠသိုလ္ေကာလိပ္ႏွင့္  ၄င္းအနီး အယ္လ္ပါဆို တ၀ိုက္ ဟီလ္တန္ဥယ်ာဥ္ စားေသာက္ဆိုင္စသည္တို႔္တြင္ ဘူတန္၏ပိသုကာပုံစံလက္ရာတို႔ကို စံနစ္တက်  နည္းယူ ေလ့လာ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။)

၂၀၀၈ခုႏွစ္တြင္  ပထမအႀကိမ္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပေပးမည္ဟု စတုတၳေျမာက္ဘုရင္ ၀မ္ေခ်ာက္က ေႀကျငာၿပီး  မိမိကိုယ္တိုင္္ကမူ ၂၀၀၆ ဒီဇဘၤာ၁၄ရက္တြင္ ထီးနန္းစြ႔န္လႊတ္ခါ အသက္၂၈ႏွစ္ရွိ သားေတာ္ႀကီးအိမ္ေရွ႔စံ မင္းသား ၀မ္ေခ်ာက္ အား လႊဲအပ္သည္။ ၄င္းက ၂၀၀၈ ႏို၀င္ဘာလ ၆ရက္ ႀကာသပေတးေန႔တြင္  ႀကီးက်ယ္ ခန္းနားေသာ ေရႊနန္းတက္ပြဲသဘင္ ဆင္ယင္ က်င္းပကာ ထီးနန္းဆက္ခံခဲ့သည္။ (ယခု လက္ရွိဘုရင္ သာမန္အရပ္သူ ေလယဥ္မွဴးတဦး၏သမီး အသက္၂၁ႏွစ္အရြယ္ ဂ်က္ဆန္ပီမကို ေတာ္ေကာက္သူ)

ဒီမိုကေရစီ က်င့္သုံးေသာ ဘုရင္မ်ားထဲတြင္ ကမၻာ့အငယ္ဆုံး ေရေျမ့သနင္း ျပည့္ရွင္မင္းအျဖစ္နာမည္ေက်ာ္ခဲ့သည္။ ၄င္း၏ ဘခင္ ကင္းန္ ဂ်စ္မီ ဆင္ဂ်ီး ၀မ္ေခ်ာက္ လက္ထက္တြင္ေခတ္ႏွင့္အညီ ၿပဳၿပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ သူ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ကက္ဘိနက္၀န္ႀကီးမ်ားအဖြဲ႔ေကာင္စီသို႔ လႊဲအပ္၍ ေနရွင္နယ္ အဆမ္ဘလီကအမ်ားစု ၃ခ်ိဳး ႏွစ္ခ်ိဳးျဖင့္ မဲ အေရအတြက္ မ်ားခဲ့ေသာ္ ဘုရင္၏တရားစြဲဆိုခ်က္ကို္ခြင့္ျပဳသည့္ ဥပေဒပါရွိသည္။ တယ္လီဗီြရွင္း အင္တာနက္ စသည္ကို ပိတ္ပင္ျခင္းမရွိ သံုးစြဲခြင့္ေပးအပ္ခဲ့ေသာ္လည္း အလြဲသုံးစားမလုပ္မိဖို႔ဘူတန္ မ်ိဳးရိုးဂုဏ္သိကၡာကို ထိန္းသိမ္းသုံးစြဲတတ္ဖို႔ႏွင့္ ေျဖေဖ်ာ္ေရးက႑ေပါင္းစုံမ်ားထဲ တြင္ ေရစီးကမ္းၿပီဳေမ်ာပါမသြားဖို႔ အထူးသတိေပးပါတယ္လို႔ ဘုရင္ က သားေတာ္ႀကီးကို ထီးနန္းလႊဲအပ္ရာမွာ မိန့္ခြန္းေျပာခဲ့သည္။

ၿမိဳ႕မ်ား…သင္းမ္ဖ်ဴး  …..            ဘူတန္၏အႀကီးဆုံးၿမိဳ႕ေတာ္
ပူနာခၿမိဳ႕ေဟာင္း……………….ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႔ေတာ္
ဆမ္းေဒါ့ပ္…………………….…အိႏၵိယႏွင့္နယ္စပ္ခ်င္း ဆုံေတြ႔ေသာ ၿမိဳ႔ ႔ 
ပါရို……………………………....ႏိုင္ငံတကာေလဆိပ္ တည္ေဆာက္ထားေသာၿမိဳ႔ 
ဒမ္ဖ်ဴး, ဂ်ာကာ …………..….ခရိုင္ရံုးစိုက္ရာ ၿမိဳ႔မ်ား

တိရိစၦာန္မ်ား
ေရႊေရာင္အဆင္းရွိ အၿမီးရွည္ ကိုယ္ေသးသြယ္ေသာ ေမ်ာက္မ်ား။ဘဂၤလားက်ား၊ဦးခ်ိဳ တေခ်ာင္းရွိႀကံ့မ်ား။က်ားသစ္ႏွင့္ ေတာယုန္မ်ား။ပန္ဒါ၀က္၀ံအနီ ေတာယုန္၊ေတာဆိတ္ ေမႊးရွည္ႏြားမ်ား ၊ေမ်ာက္ေမာင္းမ၊ ႏွင္းက်ားသစ္  သိုး ႏွင့္ ေျမေအာင္းသတၱ၀ါမ်ား။ဟိမ၀ႏၱာ၀က္၀ံနက္မ်ား။အင္ဒီးယားက်ားသစ္မ်ား။ေတာ၀က္ႏွင့္ သမင္မ်ားစသည္ မ်ိဳးစိတ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်က္စားေနထိုင္ႀကသည္။

အပင္မ်ား
ေရေမွာ္ ေရညွိမွစ၍ အပင္မ်ိဳးစိတ္ေပါင္း ၅၄၀၀ေက်ာ္ရွိသည္။

ေက်ာင္းမ်ား
ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းတြင္ ဗဟိုအစိုးရမွ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာ အျပည့္အ၀ ႏွင္းအပ္ထားသည့္  တကၠသို္လ္ ေကာလိပ္ေပါင္း ၁၁ခုရွိသည္။ ေတာ္၀င္ ယူနီဗာစီတီလည္းရွိသည္။

ပါရို ႏိုင္ငံတကာေလဆိပ္ ရွိသည္။ ျပည္တြင္းသယ္ယူပိုိ႔ေဆာင္ေသာေလယာဥ္ႏွင့္ ေလယာဥ္ကြင္းမ်ားလည္းရွိသည္။

ဘူတန္တြင္ ျပည္သူလူထုအလုပ္နားရက္ (အားလပ္ရက္)မ်ားစြာ ရွိသည္။ဘာသာေရးႏွင့္ ယွက္ႏြယ္ေသာ ပြဲေတာ္မ်ား။ ရာသီအလိုက္ ရိုးရာပြဲေတာ္မ်ားလည္းရွိသည္။လူနာျပကၡဒိန္အရ(Lunar Calendar) အီေကြတာမွ ေနအကြာေ၀းဆုံးအခ်ိန္ေဆာင္းယဥ္စြန္းတန္း ေႏြယဥ္စြန္းတန္းကာလမ်ားတြင္ ဘာသာေရးပြဲလမ္းသဘင္မ်ား ဆင္ယင္က်င္းပႀကသည္။ ဘုရင့္ေမြးေန႔ ၊ လက္ထပ္ပြဲသဘင္ ႏွစ္လည္ပြဲေန႔ ၊ေရႊနန္းတက္ပြဲ ႏွစ္လည္ေန႔စသည္ ေပ်ာ္ပြဲ ရႊင္ပြဲ အခန္းအနားမ်ားရွိသည္။

ရိုးရာပြဲေတာ္မ်ားတြင္ မ်က္ႏွာဖုံးအကႏွင့္ ဒရမ္မာ အက သည္ ထူးျခားဆန္းျပား၍ လူႀကိဳက္အလြန္မ်ားသည္။ ခေလးလူႀကီး ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ႀကသည္။ရိုးရာေတးဂီတႏွင့္ ရိုးရာ တူရိယာမ်ားကိုသာ  တီးလုံးတီးခတ္ႀကရသည္။ ဒန္ဆာမ်ားမွာ မွင္ႏွင့္ ေမာင္းႏွင့္ အားႏွင့္ ခြန္ႏွင့္ စိတ္လက္ပါပါ ကႀကရသည္။ မ်က္ႏွာတြင္ ေဆးေရာင္အမ်ိဳးမ်ိဳး ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးခ်ယ္သထားေသာ မ်က္ႏွာဖုံးကို တပ္ဆင္ႀကရသည္။သူရဲေကာင္းပံုစံ ၊ နတ္ဆိုးပံုစံ၊ သူရဲ ပံုစံ လူေသေကာင္မ်က္ႏွာပံုစံ၊ ရယ္စရာ မ်က္ႏွာပုံစံ တိရိစၦာန္မ်က္ႏွာပုံစံ၊ နတ္ေဒ၀တာအမ်ိဳးမ်ိဳးမ်က္ႏွာ  ပံုစံ ေျကာက္စရာလန္႔စရာ မ်က္ႏွာ ပုံစံ အမ်ိဳးမ်ိဳးပါ၀င္သည္။မ်က္ႏွာဖံုးအလိုက္ ကႀကိဳး ကကြက္ကို သရုပ္ေဖၚ ကျပႀကရသည္။      ။
(ေရးစရာေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ပါေသးတယ္။)

Florist

3 comments:

Unknown said...

thnx 4 sharing...
such an interested history of Butan..
regds...
Anne

မိုးနတ္ၾကယ္စင္ said...

အမေရ....ဘူတန္ရဲ႕သတို႔သမီး ပို႔စ္ေလးကတည္းက
ဘူတန္ႏုိင္ငံအေၾကာင္းကို အားၾကီးစိတ္၀င္စားေနတာ
ခုမွပဲ ဆႏၵျပည္႔သြားေတာ႔တယ္..ဒါေတာင္ ေရးစရာ
ေတြအမ်ားၾကီးက်န္ေနေသးတယ္ဆိုလို႔ ေလာဘၾကီးစြာ
ဖတ္ခ်င္ေနမိေသးတယ္...မေရ....အခ်ိန္ရရင္
တင္ေပးပါအံုးေနာ္...ဘူတန္အေၾကာင္း...:)))
Thanks you so much for this post :)

စံပယ္ခ်ိဳ said...

လင္႔ေလးရတာနဲ႔၀င္ဖတ္ေနမိတယ္..စိတ္၀င္စားစရာေတြအျပည္႔