ေသနတ္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ကေနဒါ

ေသနတ္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္လဲ - ကေနဒါႏိုင္ငံမွာ ေသနတ္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားၿပီး ေယဘူယ်လူဦးေရ နည္းနည္းပဲ သံုးခြင့္ရေစတယ္။ ကြဲျပားတဲ့ေသနတ္အမ်ဳိးအစားအေပၚမွာ ဘယ္သူက ဝယ္ယူႏိုင္မလဲ။ ဘယ္လုိ ဝယ္ယူႏိုင္မလဲ စသျဖင့္ အဓိကထားတဲ့ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ထိန္းသိမ္းထားတယ္။ စနစ္က ယူအက္စ္ရဲ႕ ပိုတင္းက်ပ္တဲ့ပံုစံလိုပါပဲ။ တခ်ဳိ႔ေသနတ္အမ်ဳိးအစားပိုင္ဆိုင္မႈေတြေတာ့ရွိေနဆဲပါ။ ဒါေပမဲ့ အင္မတန္လြယ္လြယ္ကူကူ ရႏိုင္တာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ 

ကေနဒါက ေသနတ္ေတြကို အမ်ဳိးအစား ၃ မ်ဳိးခြဲျခားထားတယ္။ prohibited (ေသနတ္ေျပာင္းတို ဒါမွမဟုတ္ .32/ .25 ေျပာင္း ရွိတဲ့ handgun အမ်ားစု၊ fully automatic လက္နက္ေတြ၊ sawed-off ေျပာင္းတိုေသနတ္ေတြ နဲ႔ AK-47 တို႔လို စစ္သံုးရိုင္ဖယ္)၊ restricted (တခ်ဳိ႕ handgun ေတြ၊ တခ်ဳိ႕ semiautomatic ရိုင္ဖယ္ေတြ နဲ႔ non-semiautomatic ရိုင္ဖယ္ေတြ) နဲ႔ non-restricted (ပုံမွန္နဲ႔ တခ်ဳိ႕ စစ္သံုးစတိုင္ shotgun နဲ႔ ရိုင္ဖယ္ေတြ) ဆိုၿပီးခြဲထားပါတယ္။ ေယဘူယ်ခံယူခ်က္ကေတာ့ ပိုၿပီးအႏၱရာယ္ႀကီးတဲ့ေသနတ္ေတြဟာ ပုိၿပီးျပင္းထန္တဲ့စည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရႏိုင္တယ္။ ဝယ္ယူခြင့္၊ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္နဲ႔ သိုေလွာင္ထားႏိုင္ခြင့္ ကန္႔သတ္ထားပါတယ္။  prohibited ေသနတ္ေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕အမည္အတိအက်နဲ႔တားျမစ္ထားေပမယ့္ ၁၉၉၈ ဒီဇင္ဘာ တားျမစ္ခ်က္မတိုင္ခင္ ရယူႏိုင္ခဲ့သူ၊ မွတ္ပံုတင္လက္မွတ္ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြကေတာ့ အဲဒီအမ်ဳိးအစားေသနတ္ေတြကို ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ၾကတယ္။ restricted နဲ႔ prohibited ေသနတ္ေတြအားလံုး မွတ္ပံုတင္ရမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ non-restricted ေသနတ္ေတြကေတာ့ ၂၀၁၂ ဧၿပီလ ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ မွတ္ပံုတင္စရာမလိုေတာ့ပါဘူး။ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ေသနတ္တစ္လက္ဝယ္ယူမယ္ဆိုရင္ ကေနဒါမွာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္နဲ႔ အထက္ျဖစ္ရပါမယ္။ တခ်ဳိ႕ျခြင္းခ်က္အားျဖင့္ non-restricted ေသနတ္တစ္လက္ကို အသက္ ၁၂ က ေန ၁၇ ႏွစ္အတြင္းကိုင္ေဆာင္ႏိုင္တာေတြရွိေပမဲ့ လိုင္စင္ရလူႀကီးတစ္ဦးက အဲဒီေသနတ္အတြက္ တာဝန္ရွိပါတယ္။ ကေနဒါမွာ ေသနတ္တစ္လက္ နဲ႔ လက္နက္ခဲယမ္းပိုင္ဆိုင္ဖို႔ လိုင္စင္ရရွိထားဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ဝယ္ယူသူေတြဟာ လံုျခံဳေရးသင္တန္းစစ္ေဆးမႈေတြေအာင္ျမင္ရမွာပါ။ လိုင္စင္ေတြကို ၅ ႏွစ္တစ္ႀကိမ္အသစ္ျပန္လုပ္ရပါမယ္။ 

လိုင္စင္ရယူတဲ့အခါ ေတာ္ေတာ္ေလးတင္းက်ပ္တဲ့ေနာက္ေၾကာင္းစစ္ေဆးမႈေတြလိုအပ္ပါတယ္။ ကေနဒါမွာ ေသနတ္လိုင္စင္အတြက္ ေလွ်ာက္ထားသူဟာ ျပစ္မႈက်ဳးလြန္မႈ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာျပႆနာ၊ မူးယစ္ေဆးစြဲမႈနဲ႔ အိမ္တြင္း အၾကမ္းဖက္မႈမွတ္တမ္းေတြနဲ႔ ဆံုးျဖတ္သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေနာက္ေၾကာင္းစစ္ေဆးမႈေအာင္ျမင္ရပါမယ္ဆိုတာ Library of Congress ရဲ႕ ကေနဒါဥပေဒအစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ေနာက္ေၾကာင္းစစ္ေဆးမႈေတြမွာ ေလွ်ာက္ထားသူဟာ စိတ္က်န္းမာေရးအတြက္ကုသခဲ့ရဖူးတာရွိမရွိ၊ အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြနဲ႔ အၾကမ္းဖက္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တာနဲ႔ ဆက္စပ္ခဲ့သူ၊ အၾကမ္းဖက္/ ၿခိမ္းေျခာက္/ အၾကမ္းဖက္ဖို႔ႀကိဳးစားမႈေတြမွာ ဘယ္သူနဲ႔မဆိုျဖစ္ပြားခဲ့တာအပါအဝင္ အဲဒီလုပ္ေဆာင္မႈမ်ဳိးရွိခဲ့ဖူးတဲ့ရာဇဝင္ရွိသူ ဟုတ္မဟုတ္ေတြနဲ႔လည္း ဆံုးျဖတ္ပါတယ္။ ထံုးစံအရေနာက္ေၾကာင္းစစ္ေဆးမႈထိပ္ဆံုးမွာ လိုင္စင္ေလွ်ာက္ထားသူတစ္ဦးစီဟာ ေထာက္ခံေပးတဲ့သူတစ္ဦး တင္ျပေပးဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ လိုင္စင္ေလွ်ာက္ထားတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြထဲမွာ ထပ္ၿပီးေပါင္းထည့္ရရင္ ကေနဒီယန္းေတြဟာ အင္မတန္အကန္႔အသတ္ရွိတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးမွာပဲ အသံုးျပဳႏိုင္မယ့္ လူျမင္ကြင္းသယ္ေဆာင္ဖို႔ ခြင့္ျပဳခ်က္ပါမစ္ ရယူထားႏိုင္ပါတယ္။ လိုအပ္ခ်က္ကေတာ့ထံုးစံအတိုင္းပါပဲ။ တစ္ဦးခ်င္းစီဟာ restricted ေသနတ္ေတြ ဒါမွမဟုတ္ prohibited handgun ေတြကို သူ/ သူမရဲ႕ တရားဝင္အလုပ္အကိုင္နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေသေရးရွင္ေရးကာကြယ္ရမယ့္အေနအထားမွာ ျဖစ္ျဖစ္ ကိုင္ေဆာင္ႏုိင္တာမ်ဳိးပါ။ ယူအက္စ္မွာ အဲဒီလိုဖက္ဒရယ္လိုအပ္ခ်က္ေတြမရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ႕ျပည္နယ္ေတြမွာ ဖံုးကြယ္/ လူျမင္ကြင္းသယ္ေဆာင္ရာမွာ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ဒါမွမဟုတ္ တားျမစ္ခ်က္ေတြတိတိက်က်ထားရွိတယ္။ 

ယူအက္စ္ရဲ႕ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒေတြနဲ႔မတူတဲ့ ကေနဒီယန္းဥပေဒေတြမွာ ေသနတ္သိမ္းဆည္းသိုေလွာင္မႈမွာလည္း လံုျခံဳမႈရွိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အခန္း၊ အကန္႔ထဲမွာ ေသာ့ခတ္သိမ္းဆည္းရမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ခ်ဳိးဖ်က္ဖို႔ခက္ခဲတဲ့ကုန္ေသတၱာထဲမွာ ေသနတ္ေမာင္း၊ ႀကိဳးနဲ႔ေသာ့ခတ္ထားတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေသနတ္အမ်ဳိးအစားေပၚမူတည္ၿပီး သိမ္းဆည္းရမွာပါ။ သိမ္းဆည္းသိုေလွာင္ထားတဲ့အခ်ိန္မွာ ေသနတ္ေတြဟာ က်ည္ကတ္ထုတ္ထားရပါမယ္။ prohibited နဲ႔ restricted ေသနတ္ေတြနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ၿပီး non-restricted ေသနတ္ေတြအတြက္ နည္းနည္းေလ်ာ့တဲ့စည္းမ်ဥ္းနဲ႔ဆိုေပမဲ့ သိမ္းဆည္းသိုေလွာင္ဖို႔လိုအပ္ခ်က္ေတြမွာ အတူတူပဲေလွ်ာက္ထားဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။      ။

Source: How gun control works in America, compared with 4 other rich countries | www.vox.com

(ဆက္ရန္) - ေသနတ္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ယူေက

ၿဖိဳးၿဖိဳး

ေသနတ္ဥပေဒေတြ ဘာေၾကာင့္အသက္မဝင္ႏိုင္ျဖစ္ေနရလဲ
http://www.myworld-phyophyo.com/2016/02/blog-post_7.html
ေသနတ္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ အေမရိက
http://www.myworld-phyophyo.com/2016/02/blog-post_11.html
ေသနတ္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ယူေက
http://www.myworld-phyophyo.com/2016/02/blog-post_66.html
ေသနတ္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ဆြစ္ဇာလန္
http://www.myworld-phyophyo.com/2016/06/blog-post_13.html
ေသနတ္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ဂ်ပန္
http://www.myworld-phyophyo.com/2016/06/blog-post_11.html