သိထားရမယ့္ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းအေရးကိစၥေတြ (၄)

လက္ရွိ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းအစိုးရေတြ ပဋိပကၡကို ဘယ္လိုခ်ဥ္းကပ္လဲ။

သတိႀကီးႀကီးထားေနၾကတယ္။ အေျခခံအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြအတြက္ အလုပ္ျဖစ္မယ့္ သေဘာတူညီမႈ/ အေပးအယူစစ္စစ္ ႏွစ္ဖက္လံုးက မစဥ္းစားႏိုင္ၾကဘူး။ ယူအက္စ္အစိုးရက ဘယ္ေလာက္အထိ အစိုးရေတြရဲ႕ စိတ္ကိုညြတ္ႏူးေျပာင္းလဲေစမလဲ အတိအက်မသိႏိုင္ပါဘူး။

ပါလက္စတိုင္းသမၼတ မာမြတ္ဒ္ အက္ဘာ့စ္ဟာ လက္ရွိဦးေဆာင္ေနတဲ့ လက္ယာမဟာမိတ္ အစၥေရးသမၼတကို တကယ္မယံုၾကည္ပါဘူး။ အေျခခ်ေနထိုင္မႈတိုးခ်ဲ႕တဲ့အေျခအေနဟာ အဓိကအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြထဲကတစ္ခုပါ။ အဲဒီေဆာက္လုပ္ေရးေတြဟာ အစၥေရးဝန္ႀကီး ဘန္ဂ်မင္ နက္တန္ယာဟုအစိုးရလက္ေအာက္မွာ ၇ ႏွစ္ေလာက္ဆက္တိုက္ျမင့္တက္ေနခဲ့တယ္။ အက္ဘာ့စ္သိျမင္ေနတဲ့ ဒီေန႔ထိ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္တိုးခ်ဲ႕ေနမႈဟာ ခုိင္မာတဲ့သက္ေသပါပဲ။ အဲဒါဟာ အစၥေရးက ပါလက္စတိုင္းႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေနတာပါ။ တိုးခ်ဲ႕မႈေတြကို နက္တန္ယာဟုရပ္တန္႔ထားစဥ္မွာ ေဂ်ရုဆလင္မွာေတာ့ ၂၀၀၉ ႏိုဝင္ဘာမွာစတင္ၿပီး ၁၀ လ ခန္႔ ဆက္တိုက္ရွိေနခဲ့တယ္။ ပါလက္စတိုင္းေတြလိုခ်င္တာက အၾကြင္းမဲ့ရပ္တန္႔ေစခ်င္တာပါ။ ၉ လၾကာ ေဆြးေႏြးမႈေတြရွိခဲ့ေပမယ့္ အဲဒီညိွႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈေတြဟာ လက္ေတြ႔မွာ ခရီးမေရာက္ခဲ့ၾကဘူး။ နက္တန္ယာဟုဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ကို ေဝဖန္အျပစ္တင္တဲ့သူအျဖစ္ ပါလက္စတိုင္းေတြက အခိုင္အမာယံုၾကည္ေနၾကတယ္။ သူဟာ အစၥေရး အဓိကလက္ယာပါတီျဖစ္တဲ့ လီကြတ္ပါတီရဲ႕ ပထမဆံုးေခါင္းေဆာင္ပါ။ သူ အာဏာရွိေနတဲ့အခ်ိန ္two-state ေျဖရွင္းနည္းကို ေထာက္ခံဖို႔လုပ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီ ၂၀၀၉ ႏွစ္မွာ အေမရိကန္ဖိအားသိပ္ၿပီးျပင္းထန္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာပါ။

ပါလက္စတိုင္းဘက္က အယံုအၾကည္ကင္းမဲ့ေနသလို အစၥေရးတို႔မွာလည္း အေၾကာင္းျပခ်က္စစ္စစ္ေတြရွိေနၾကတယ္။ ဟားမာ့စ္-ဖာတာ ဆက္ဆံေရးေတြဟာ သူတို႔ၾကားမွာ အထင္ရွားဆံုးပါပဲ။ အရင္က အစၥေရး၊ ဖာတာနဲ႔ ေဆြးေႏြးထားခဲ့တဲ့ ဂါဇာၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ဟာ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။ ဧၿပီ ၂၃ သေဘာတူညီခ်က္အရ အမ်ဳိးသားအစိုးရ ပံုေဖာ္ျဖစ္ဖို႔နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲအသစ္ေတြသာ အမွန္တကယ္ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ရင္ အဲဒီျပႆနာဟာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါလိမ့္မယ္။

ဒါေပမဲ့  ပါလက္စတိုင္းေခါင္းေဆာင္ပိုင္းအသစ္ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ဘယ္လိုခ်ဥ္းကပ္ကိုင္တြယ္မလဲ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းဖို႔ ခက္ပါတယ္။ အစၥေရးက ဟားမာ့စ္ကိုမယံုၾကည္တာမွာ အစၥေရးကိုဖ်က္ဆီးဖို႔ ရည္မွန္းထားသူေတြလို႔ ျမင္ေနတာပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ ဟားမာ့စ္ေတြပါဝင္လာမယ့္ ဘယ္အစိုးရမဆို အစၥေရးနဲ႔ တကယ့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီမႈျပဳလုပ္ဖို႔ အာမခံႏိုင္မွာမဟုတ္ဘူးလို႔ယူဆၿပီး အစၥေရးေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက အယံုအၾကည္မရွိျဖစ္ၾကတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ပဲ အစၥေရးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈေတြကို ဆိုင္းငံ့ထားလိုက္တယ္။ ဟားမာ့စ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံရွိေနတဲ့ ပါလက္စတိုင္းအစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ဖို႔ လမ္းစျပန္မဖြင့္လိုဘူး။

နက္တန္ယာဟု လိုလားတာက ပါလက္စတိုင္းအစိုးရဟာ အစၥေရးကို ႏိုင္ငံေရးအရသေဘာတရားအရမဟုတ္ဘဲ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးေတြရဲ႕လြတ္လပ္တဲ့အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံ(nation-state)အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေစလိုတာပါ။ အစၥေရးအစိုးရအတြက္ ဒါကိုလိုလားေနတာ ေတာ္ေတာ္ေလးထူးျခားေနတဲ့အေနအထားျဖစ္ေနၿပီး အက္ဘာ့စ္ကလည္း စဥ္းစားေပးဖို႔ ျငင္းဆန္ေနတယ္။

ပါလက္စတိုင္းလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ညီညြတ္ေရးသေဘာတူညီမႈဟာ ငဋိပကၡကို ဘယ္လိုအက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိလဲ။

ဧၿပီ ၂၃ မွာ အဓိက ပါလက္စတိုင္းႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြျဖစ္တဲ့ ဂါဇာအေျခစိုက္ ဟားမာ့စ္နဲ႔ West Bank အေျခစိုက္ ဖာတာတို႔ ပါလက္စတိုင္းမွာပူးတြဲအစိုးရတစ္ရပ္ဖြဲ႕စည္းဖို႔ သေဘာတူခဲ့ၾကတယ္။ တစ္ဖြဲ႕က အစၥေရးကို အသိအမွတ္ျပဳထားၿပီး two-state solution ကိုလည္း လက္ခံပါတယ္။ အဲဒါသာၿပီးစီးေအာင္ျမင္ရင္ သေဘာတူညီခ်က္ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အဟန္႔အတားျဖစ္ေစတဲ့ ပါလက္စတိုင္းေတြၾကားကာလၾကာရွည္ အုပ္စုအကြဲကြဲအျပားျပားျဖစ္ေနၾကတာကို ေျဖရွင္းႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ဟားမာ့စ္ေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျပင္းျပင္းျပျပလိုခ်င္ေနၾကတယ္ဆိုတာကို အစၥေရးက မယံုၾကည္ဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ဆိုင္းငံ့တာနဲ႔ တုံ႔ျပန္ပါတယ္။

သေဘာတူညီခ်က္အသစ္မွာ ပါလက္စတိုင္းအုပ္စုႏွစ္စုဟာ ရက္သတၱငါးပတ္အတြင္းမွာ ၾကားျဖတ္အစုိးရတစ္ရပ္ကို ပူးေပါင္းဖြဲ႕စည္းၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပါလက္စတိုင္းအာဏာပိုင္အစိုးရ(Palestian Authority President)၊ ပါလက္စတိုင္းဥပေဒျပဳေကာင္စီ(PA Legislative council) နဲ႔ ပါလက္စတိုင္းလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕အစည္း(Palestinian Liberation Organization တို႔အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို ေျခာက္လအတြင္း ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္။

ၾကားျဖတ္အစိုးရဟာ အစၥေရးကို အသိအမွတ္ျပဳပါလိမ့္မယ္လို႔ ႏိုင္ငံပိုင္ဌာန နဲ႔ ပါလက္စတိုင္းတရားဝင္သတင္းဌာနအျဖစ္ အမည္မဖြင့္ဟထားတဲ့ သတင္းမီဒီယာ Times of Israel တို႔ရဲ႕သတင္းေတြမွာ ကိုးကားေဖာ္ျပခဲ့ၾကတယ္။ ဟားမာ့စ္ပါဝင္တဲ့ ပါလက္စတိုင္းအစိုးရအတြက္ ပထမဆံုးသေဘာထားမ်ဳိးပါ။ Times of Israel ရဲ႕သတင္းေတြမွာ အစုိးရသစ္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစၥေရးနဲ႔သေဘာတူညီခ်က္ေတြကိုလည္း လက္ခံပါလိမ့္မယ္္။ ၿပီးေတာ့ two-state solution ခြင့္ျပဳေပးလို႔လည္း ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ အေျခခံသေဘာတရားျဖစ္တဲ့ အစၥေရးနဲ႔ အျမဲတမ္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥအတည္ျပဳဖို႔ကို အရင္ကျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္။ ဟားမာ့စ္တစ္ဖြဲ႕တည္းသေဘာအရဆိုရင္ အစၥေရးကို အသိအမွတ္မျပဳေပမယ့္ ၾကားျဖတ္အစိုးရမွာေတာ့ လိုက္ေလ်ာမႈေတြရွိလာရတယ္။

သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ယံုၾကည္ဖို႔ ခက္တဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္တခ်ဳိ႕ရွိေနတယ္။ ၂၀၁၁ နဲ႔ ၂၀၁၂ မွာ ဟားမာ့စ္နဲ႔ ဖာတာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြျပဳလုပ္ခဲ့ေပမယ့္ ႏွစ္ခုလံုးပ်က္ျပားခဲ့ပါတယ္။ 

အုပ္စုႏွစ္စုအတြင္းလိပ္ခဲတည္းလည္းျဖစ္ေနၾကတဲ့ကိစၥေတြကို အဲဒီသေဘာတူညီခ်က္က ေျဖရွင္းမေပးႏိုင္ပါဘူး။ ပါလက္စတိုင္းဟာ အစၥေရးနဲ႔ အျမဲတမ္းၿငိမ္းခ်င္းေရးသေဘာတူညီမႈ သေဘာတူသင့္လား၊ ပါလက္စတိုင္းဟာ အစၥလာမ္မစ္ဥပေဒအတိုင္းပဲ အုပ္ခ်ဳပ္သင့္သာလားဆိုတဲ့ ကိစၥေတြပါ။ အဲဒီကိစၥေတြဟာ ေတာ္ေတာ္ေလးအေရးႀကီးတဲ့ အျငင္းပြားမႈေတြပါ။

အစၥေရးကိုဖ်က္ဆီးဖို႔အေရး ဟားမာ့စ္ေတြဘယ္ေတာ့မွ လက္ေလွ်ာ့မွာမဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့အေရးကိစၥ အစၥေရးက ေၾကာက္ရြံ႕တယ္။ သေဘာတူညီခ်က္ဟာ အေရးႀကီးတဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈေတြရဲ႕ အဆံုးသတ္အျဖစ္ အခ်က္ေပးေနတယ္။ သေဘာတူညီခ်က္အတြက္လႈပ္ရွားေနၾကတုန္းက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဘန္ဂ်မင္ နက္တန္ယာဟုက အာစလွ်ာစျပင္းျပင္းနဲ႔ ေမးပါတယ္။ "ပါလက္စတိုင္းအာဏာပိုင္သမၼတ မာမြတ္အက္ဘာ့စ္က ဟားမာ့စ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုခ်င္တာလား၊ အစၥေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုခ်င္တာလားတဲ့။ "တစ္ခုကိုပဲ ရမယ္။ တစ္ျခားေတာ့မျဖစ္ႏိုင္ဘူး" လို႔ဆိုတယ္။ တကယ့္ကိုပဲ ၂၀၀၆ ပါလက္စတိုင္းဥပေဒျပဳေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ အႏိုင္ရခဲ့ေတာ့ ဟားမာ့စ္ေတြဟာ အစၥေရးကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ ျငင္းဆန္ေတာ့တယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကိုေတာ့ စြန္႔လႊတ္လိုက္တယ္။ အရင္က PA သေဘာတူညီခ်က္ေတြအားလံုးကို လက္ခံခဲ့ပါတယ္။

ၾကားျဖတ္အစိုးရဟာ အစၥေရးကို အမွန္တကယ္အသိအမွတ္ျပဳၿပီး two-state solution ကို လက္ခံလိုက္ရင္ အစၥေရးနဲ႔ အေပးအယူကိစၥေတြကို ဦးတည္တဲ့ ဟားမာ့စ္ေတြရဲ႕သေဘာထားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တကယ့္အေျပာင္းအလဲျဖစ္လာၿပီလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္မွာပါ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံပိုင္ဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ရန္ပစာကီဟာ "အေပါင္းလကၡဏာ" တိုးတက္မႈအျဖစ္သတ္မွတ္ပါတယ္။  ယူႏိုက္တက္စတိတ္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့အခ်ိန္ေတြထက္စာရင္ အခုေတာ့ ဟားမာ့စ္ပါဝင္တဲ့အစိုးရနဲ႔ ဆက္ဆံဖို႔ဆႏၵရွိေနတယ္ လို႔ အၾကံျပဳပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေျပာင္းလဲမႈအားလံုးဟာ ၆ လ အတြင္းျပဳလုပ္မယ့္ ပါလက္စတိုင္းေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ငန္းစဥ္ရဲ႕ အက်ဳိးေက်းဇူး ဒါမွမဟုတ္ ဖာတာနဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္ ပ်က္ျပားမလား အဲဒီ ႏွစ္ခုေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။

two-state solution နဲ႔ one-state solution ဆိုတာ ဘာေတြလဲ။

အစၥေရး-ပါလက္စတိုင္းပဋိပကၡ အဆံုးသတ္ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းႏွစ္မ်ဳိးရွိတယ္။ "two-state solution" က လြတ္လပ္တဲ့ အစၥေရး နဲ႔ ပါလက္စတိုင္းႏိုင္ငံေတြ ဖန္တီးဖို႔ပါ။ အဲဒီရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းလူမ်ဳိးေတြက သူတို႔ရဲ႕ တိုင္းျပည္ကို တသီးတျခားစီ စီမံကြပ္ကဲခ်င္ၾကတာပါ။ အစၥေရးေတြက ဂ်ဴးႏိုင္ငံေတာ္တည္ေထာင္ခ်င္ၿပီး ပါလက္စတိုင္းေတြက ပါလက္စတိုင္းႏိုင္ငံေတာ္တည္ေထာင္ခ်င္တယ္။ ဘယ္သူကမွ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ႏိုင္ငံတစ္ခု မလိုခ်င္ၾကဘူး။ 

"one-state solution" ကေတာ့ အစၥေရးနဲ႔ ေပါင္းစပ္ေနထိုင္ၾကဖို႔ပါ။ West Bank နဲ႔ ဂါဇာကမ္းေျမာင္ကို ႏိုင္ငံႀကီးတစ္ခုထဲေပါင္းထည့္ဖို႔ပါ။ မူ ၂ မ်ဳိးနဲ႔ရွိေနတယ္။ တစ္ခုက လက္ဝဲသမားေတြနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းလူမ်ဳိးေတြကို သီးျခားဒီမိုကရက္တစ္ႏိုင္ငံတည္ေထာင္ေပးဖို႔ပါ။ အာရပ္မူစလင္ေတြက ဂ်ဴးေတြထက္ အေရအတြက္ပိုမ်ားေနတယ္။ အစၥေရးက ဂ်ဳးႏိုင္ငံတည္ေဆာက္တာနဲ႔ ေျဖရွင္းနည္းပါ။ ေနာက္ထပ္ မူတစ္ခုကေတာ့ လယ္ယာသမားေတြနဲ႔ အစၥေရးလူမ်ဳိးေတြကို မ်က္ႏွာသာေပးတာပါပဲ။ အစၥေရးေတြဟာ West Bank ကို တိုက္ခိုက္သိမ္းယူၿပီး ပါလက္စတိုင္းေတြကို ဖိအားေပးႏွင္ထုတ္ဖို႔ ဒါမွမဟုတ္ မဲေပးခြင့္မျပဳတာပါ။ ဒီအခြင့္အေရးမ်ဳိးကိုေတာ့ တကမၻာလံုးနီးပါး ဇီယြန္နစ္ဝါဒအမ်ားစုအပါအဝင္ ျငင္းဆန္ၾကပါတယ္။ လက္သင့္မခံႏိုင္တဲ့ လူအခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈတစ္ခုလို႔ ျမင္ၾကတယ္။ 

သေဘာထားစစ္တမ္းအမ်ားစု အၾကံျပဳတာက အစၥေရး နဲ႔ ပါလက္စတိုင္းေတြဟာ two-state solution ကို ပိုၿပီးႏွစ္သက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းေတြ မတတ္ႏိုင္တဲ့အေၾကာင္းတရားေတြဟာ one-state solution ဆီကို အဟုန္ျပင္းျပင္းနဲ႔တြန္းပို႔ေနသလိုပါပဲ။ တခ်ဳိ႕တစ္ဝက္က ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့စိတ္ခံစားမႈနဲ႔ ေနေနၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေၾကာက္ရြံ႕စိုးထိတ္လို႔ေနတယ္။ ႏွစ္ဘက္လံုး two-state solution အတြက္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈျဖစ္ေျမာက္ေအာင္မျပဳလုပ္ႏုိင္ၾကရင္ one-state ရလာဒ္ကပဲ ေသခ်ာသေလာက္ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။

BDS ဆိုတာဘာလဲ။

BDS ဆိုတာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလႈပ္ရွားမႈတစ္ခုျဖစ္ၿပီး အစၥေရးရဲ႕ ပါလက္စတိုင္းမူဝါဒကို ယိုင္နဲ႔ေစဖို႔ အစၥေရးရဲ႕ ကုန္ပစၥည္းေတြ နဲ႔ တကၠသိုလ္ေတြကို သပိတ္ေမွာက္ဖို႔၊ အစၥေရးကုမၸဏီေတြကို အခြင့္အေရးမေပးဖို႔၊ တားျမစ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြ တတ္ႏိုင္သေလာက္လုပ္တာပါ။ အတိုေကာက္ BDS ရဲ႕ အဓိပၸါယ္က boycott, divestment နဲ႔ sanctions ပါ။

ေတာင္အာဖရိကမွာ က်င့္သံုးခဲ့တဲ့လူမ်ဳိးခြဲျခားတဲ့စနစ္ apartheit မူဝါဒေတြလိုအသံုးျပဳၿပီး အစၥေရးကို စီးပြားေရးပိုင္းမွာ သီးျခားျဖစ္ေနေစမယ့္ စည္းရံုးလႈံ႔ေဆာ္မႈအတြက္ BDS call ကို ပါလက္စတိုင္းအဖြဲ႕အစည္းေတြ ၂၀၀၅ ဇူလိုင္မွာ ပူးေပါင္းၾကတယ္။ အဲဒီလႈပ္ရွားမႈရဲ႕ ပန္းတိုင္ၿပီးစီးဖို႔ BDS National Council (BNC) နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၾကတယ္။ BNC က ကမၻာတစ္ဝွမ္းက ေဒသခံေတြပါဝင္တဲ့စည္းရုံးလႈံ႔ေဆာ္မႈေတြကို ညႊန္ၾကားေပးပါတယ္။ 

BDS လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ပန္းတိုင္ (၃) ခုက  (၁) အေျခခ်ေနထိုင္မႈေတြအားလံုး တစ္စစီဖ်က္သိမ္းသြားတဲ့တိုင္ေအာင္ (၂) အစၥေရးနယ္စပ္ေဒသအတြင္းက ပါလက္စတိုင္းေတြကို အခြင့္ေရးသာတူညီမွ်ေပးထားၿပီလို႔ သူတို႔(ပါလက္စတိုင္းေတြ)ယံုၾကည္လာတဲ့တိုင္ေအာင္ နဲ႔ (၃) ပါလက္စတိုင္းဒုကၡသည္ေတြ "right of return" အတြက္ခြင့္ျပဳေပးလိုက္တဲ့အခ်ိန္အထိတိုင္ေအာင္ အစၥေရးဆန္႔က်င္သပိတ္ေမွာက္မႈေတြ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မယ့္ အေထာက္အပံ့ေပးႏိုင္ေအာင္စီစဥ္ေနတာပါ။ (ပါလက္စတိုင္းဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လာႏုိင္ခြင့္ဆိုတာကေတာ့ အခု အစၥေရးအေျခခ်ေနထိုင္ထားတဲ့ေနရာက ေျမေနရာ၊ အိုးအိမ္ေတြမွာ ျပန္လာေနႏိုင္ေအာင္ ခြင့္ျပဳေပးဖို႔ပါ။)

BDS ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးပန္းတိုင္ဟာ ဂ်ဴးႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ အစၥေရးတည္ရွိမႈကို ဖ်က္စီးမယ့္ တိတ္တဆိတ္လႈပ္ရွားမႈေတြကို အားေပးတာလို႔ ေဝဖန္အျပစ္တင္ၾကတယ္။ မ်ားျပားလွတဲ့ ပါလက္စတိုင္းဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လာခဲ့ရင္ အစၥေရးရဲ႕ တည္ရွိမႈ အဆံုးသတ္ႏိုင္တယ္။ ပါလက္စတိုင္းေတြကို အာဏာေပးရမယ္ဆိုရင္ အစၥေရးႏိုင္ငံ စနစ္တက်ၿဖိဳဖ်က္ၿပီးသားျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ အစၥေရးေတြက ထိတ္လန္႔ၾကတယ္။

two-state solution ကို ေထာက္ခံတဲ့ ပါလက္စတိုင္းသမၼတ မာမြတ္အက္ဘာ့စ္ ဟာ BDS ကို ဆန္႔က်င္ပါတယ္။ သူဟာ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးစာေရးဆရာ ပီတာဘီးနာ့ထ္ လုိပဲ လစ္ဘရယ္ဇီယြန္နစ္ဝါဒီ တစ္ဦးပါ။ West Bank အေျခခ်ေနထိုင္သူေတြျပဳလုပ္တဲ့ပစၥည္းေတြကိုသာ ပစ္မွတ္ထားသပိတ္ေမွာက္တာကို ေထာက္ခံပါတယ္။ 

အစၥေရး-ပါလက္စတိုင္းအေရး ေလးဖင့္ေနသလို BDS ဟာလည္း ေခတ္ေရစီးေၾကာင္းထဲက လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ပံုစံမ်ဳိး ျဖစ္သြားမွာကို အစၥေရးေတြက စိုးရိမ္ၾကတယ္။ BDS ဟာ ပါလက္စတိုင္းေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ မဖန္တီးႏိုင္ရင္၊ အဲဒါကပဲ အစၥေရးအတြက္ တကယ့္ျပႆနာျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ BDS အဆံုးသတ္ႏိုင္ဖို႔ အတြင္းေရးမွဴး ဂၽြန္ကယ္ရီေတာင္မွ သတိေပးခဲ့တယ္။

ၿဖိဳးၿဖိဳး

Source : Everything you need to know about Israel-Palestine by ZACK BEAUCHAMP | www.vox.com

သိထားရမယ့္ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းအေရးကိစၥေတြ (၁)

သိထားရမယ့္ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းအေရးကိစၥေတြ (၂)

သိထားရမယ့္ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းအေရးကိစၥေတြ (၃)

သိထားရမယ့္ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းအေရးကိစၥေတြ (၅)