ေကာင္းကင္ဘုံတံခါး၀သို႔ ေမွ်ာ္ႀကည့္ ခ်ိတ္ဆြဲထားေသာ ေဘဘီလုံ ဥယ်ာဥ္္ႀကီးမ်ား

A 16th-century hand-coloured engraving of the Hanging Gardens of Babylon by Dutch artist Maarten van Heemskerck, with the Tower of Babel in the background

နတ္ဘုရားတို႔ ဖန္ဆင္းလိုက္သလိုပါပဲ။တကယ့္ကို ဒ႑ာရီဆန္ဆန္  တိုက္တာအိမ္ေျခ ေခါင္မိုးေတြေပၚက သစ္ပင္ ပန္းမာလ္ ဥယ်ာဥ္ၿခံႀကီးမ်ားဟာ ေလမွာ၀ဲပ်ံေနသလို အထူးအဆန္း  ျမင္ေတြ႔ေနရတာေႀကာင့္  Hanging Gardens ရယ္လို႔ တြင္သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္တယ္ ။ ေကာင္းကင္ဘုံတံခါး၀သို႔  ေမွ်ာ္ႀကည့္ ခ်ိတ္ဆြဲထားသည့့္ဥယ်ာဥ္ပ်ံႀကီးမ်ား လို႕ ဆိုႏိုင္ပါေသးတယ္။ေဘဘီလုံ (Babylon) ဆိုတာရဲ႔ အဓိပၸါယ္ကိုက (Gate of the Gods)”ဘုရားသခင္ရဲ႔ တံခါး၀မ်ား” လို႔ အဓိပၸါယ္ရတာပါ။

၁၆ ရာစုႏွစ္က ဒပ္ခ်္လူမ်ိဳး အႏုပညာရွင္ မာတင္ ဗင္ ဟီးမ္ဆကရက္ခ္ က ေနာက္ခံ (Babel Tower ) ဘာဘယ္ေမွ်ာ္စင္ႏွင့္အတူ ဥယ်ာဥ္ပ်ံႀကီးမ်ားကို ထူးျခားစြာ ရုပ္လုံးေဖၚမွတ္တမ္းတင္ ေရးသားခဲ့တယ္ တဲ့။

ေနရာကေတာ့ ယခုအခါ အီရတ္ႏိုင္ငံ ဟီးလပ္ ဘာဘီလ္(Hillah,Babil)ျပည္နယ္မွာပါ။  ေရွးေဟာင္း ေဘဘီလုံၿမိဳံေတာ္ႀကီးမွာ ျဖစ္ပါတယ္ လို႔ ေဘဘီလုံနီယဲန္လူမ်ိဳး ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဘေရာ့ဆပ္စ္ (Berossus) က 290BC မွာ ပထမ ဦးစြာ ထုတ္ေဖၚ ေရးသားထားေႀကာင္းဂ်ိဳ႔စ္ ဖါ့စ္ (Jose Phus)ဆိုသူ သုေတသီတဦးက ေကာက္ႏွဳတ္ေဖၚျပခဲ့တယ္။ကမၻာ့အ့ံဖြယ္ ခုႏွစ္မ်ိဳးမွာ တခုအပါအ၀င္ ျဖစ္ပါတယ္။တကယ့္ကို ထူးေထြတည့္ အံ့ရာ လို႔ ဆိုရမွာ  ျဖစ္ပါတယ္။

လူသားတို႔ တည္ေဆာက္ခဲ့သမွ် ထဲမွာ ဒါဟာ မယုံႀကည္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အ့ံႀသ ခ်ီးမြမ္းဖြယ္ ေကာင္းေသာ အစီအမံ ျဖစ္တယ္လို႕(The Marvel of the Mandkind ) ဆိုၿပီးေတာ့လည္း နာမည္ေက်ာ္လာခဲ့တာပါ။

Hanging Gardens of Babylon, 20th-century interpretation

၂၀ရာစုႏွစ္က ေဘဘီလုံ ဥယ်ာဥ္ပ်ံႀကီးမ်ား

ဒါ့ေႀကာင့္လည္း ေရွး ေရာမ နဲ႔ ဂရိ (ေခါမ သို႔မဟုတ္ မက္ဆီဒိုးနီးယဲန္) စာေရးဆရာ Strabo,Diodorus Sircutusနဲ႔ Quintus Curtius Rufus တို႔က ဒါဟာ စိတ္ကူးယဥ္ဆန္လြန္းတဲ့ အေရွ႔တိုင္း ဥယ်ာဥ္တခုလို႔ ဆိုပါတယ္။ ေရသြယ္ေျမာင္းေတြလည္း မလစ္လပ္ရပါဘူး။

ဆန္းႀကယ္စြာ စီမံထားတယ္တဲ့။

Illustration of the mythical Hanging Gardens of Babylon by Maerten van Heemskerck (1498-1574), published in 1572.

၁၄၉၈ ကေန ၁၅၇၄အထိ ထြန္းကားခဲ့တဲ့ စာေရးဆရာ မာတင္ ဗင္ ဟီးမ္စကပ္ခ္ က ၁၅၇၂ခုႏွစ္မွာ ဒ႑ာရီ ပံုျပင္ ဆန္လြန္းလွတယ္လို႔ ထုတ္ေဖၚေရးသားခဲ့တယ္။

တကယ့္ကိုပဲ ဒ႑ာရီ ပုံျပင္ စိတ္ကူးယဥ္ဆန္ဆန္ တည္ရွိေနတာပါ။ သကၠရာဇ္ 605 -528BC အတြင္း ေဘဘီလုံ ၿမိဳ႔ေတာ္ႀကီးကို ထီးနန္းစိုက္ထူ ဧကရာဇ္တဆူ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဘုရင္ Nebuchadnezzar II က အိမ္ယာေတာေတာင္နဲ့႔ ခြဲခြာလာရတဲ့အတြက္  ႒ာနီကို ေအာက္ေမ့ လြမ္းဆြတ္ေတာ္မူေနသူ  ပါရွန္မိဖုရား Queen Amytis အတြက္ ေရႊနန္းေဆာင္တခုနဲ႔အတူ ဒီ ထူးျခား ဆန္းျပားတဲ့ ဥယ်ာဥ္ပ်ံႀကီးမ်ားကို တြဲဘက္ၿပီး အလြမ္းေျပ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့တာလို႔ ဆိုပါတယ္။ 

ႏွစ္ျပည္ေထာင္ ခ်စ္ႀကည္ေရး မိတ္ဆက္ လက္ထပ္ရတာမ်ိဳး ရွိေလေတာ့ မက္ဆီ ဒိုးနီးယဲန္မိဖုရား အတြက္ သို႔မဟုတ္ ပါရွဲန္မိဖုရားအတြက္ ဆိုတာ သဲသဲကြဲကြဲမရွိဘူး လို႕ တခ်ိဳ႔ သုေတသီတို႔က အျငင္းပြားဖြယ္ရွိခဲ့ေပမဲ့ ဟီရို ဒိုးတပ္စ္ (Herodotus)ကေတာ့ သူ႕သမိုင္းစာအုပ္မွာ ဒီအေႀကာင္း နီးနီးကပ္ကပ္ ထဲထဲ၀င္၀င္  ေရးသားခဲ့တာမ်ိဳး မရွိပါဘူး တဲ့။

တခ်ိဳ႔ကလည္း အဆီးရီးယဲန္ဘုရင္ Assyrian Sonnacherib(704- 681BC)က တိုက္ဂရစ္ျမစ္ေပၚမွာရွိတဲ့ သူ႔ရဲ႔ ၿမိဳ႔ေတာ္ႀကီး  Nineveh မွာ ေဆာက္လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုႀကျပန္တယ္။

This copy of a bas relief from the North Palace of Ashurbanipal (669–631 BC) at Nineveh shows a luxurious garden watered by an aqueduct.

ေနာက္တမ်ိဳး ေျပာႀကတာက ဒီမွ် ခန္းနားထည္၀ါလြန္းတဲ့ ဥယ်ာဥ္ႀကီး ကို တည္ေဆာက္ခဲ့သူဟာ King Ashurbanipal(669-631BC)ျဖစ္တယ္။ ေရသြယ္ေျမာင္း စုံစုံလင္လင္ ပါ၀င္တာေႀကာင့္ ဘာမွ လိုေလေသးမရွိပါဘူးတဲ့။

ဒီလို အျငင္းပြားဖြယ္ ေျပာဆိုေနႀကျခင္းဟာ ေခတ္ၿပိဳင္ စာေရးဆရာႀကီးေတြရဲ႕ ဖန္တီးမွဳလည္း  ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေန ပါေသးတယ္။ 

ယခုအခါမွာေတာ့ ယူဖေရးတီးစ္ျမစ္ (Euphrates)ေအာက္ေျခမွာ တည္ရွိေနတာျဖစ္တယ္ ေဘဘီလုံမွာ ရွိတာမဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ဆိုႀကျပန္ေတာ့ ယခုအခါ တည္ျငိမ္းေအးခ်မ္းမွဳ မရွိတဲ့ အီရတ္ႏိုင္ငံမွာ ျပန္လည္ တူးေဖၚႀကည့္ရွဳဖို႔ဆိုတာ အလြန္တရာမွ ခက္ခဲလြန္းေနပါတယ္။

နန္းေတာ္ႀကီးကေတာ့ နိဗၺာန္ဘုံတမွ် ခန္းနားထည္၀ါလြန္းပါတယ္။ ဥယ်ာဥ္ေတြက တြဲလဲ ခ်ိတ္ဆြဲ ထားသလို ပါပဲ။ေလွ်ာက္လမ္းေတြဟာ တျဖည္းျဖည္း  ေထာင္မတ္ၿပီး ေက်ာက္တိုင္ႀကီးေတြနဲ႔ အခိုင္အခန္႔ စီခ်ယ္ကာရံ ေဆာက္လုပ္ထားၿပီး သစ္ပင္မ်ိဳးစုံ ေပါင္းထည့္ျဖည့္စြက္ထားတာေႀကာင့္ ေတာေတာင္ရွဳခင္းတခုလုံး မ,ယူေရႊ႔ေျပာင္း စိုက္ထူ ထားေရာ့လား အထင္မွားႏိုင္ပါတယ္။ ႀကည့္လိုက္ရင္ တေတာလုံး တေတာင္လုံး (ေရႊနန္းေတာ္ႀကီးတခုလံုး)စိမ္းစို ညိဳမွဳိင္းလို႔။တဆင့္ၿပီးတဆင့္ ေတာင္ကုန္းကေလးေပၚဆင္ေျခေလ်ာ ျမင့္တက္သြားရာမွာ ေတာရိုင္းႏွင္းဆီေတြလည္း ၿခံရံ ျဖာေ၀လို႔ေပါ့။ပန္း၀တ္ရံု ၿခံဳထည္ ျဖန္႔ခင္းလိုက္သလို တေလာကလုံး စိုျပည္တင့္တယ္လို႔။ေကြ႔ေကာက္ ပတ္ရစ္ ျမင့္တက္သြားတဲ့ ပန္းၿခံဳႏြယ္ ေတာတန္းကေလးက လွပါဘိ သနဲ႔။

ဒါဟာ ေရႊျပည္ေတာ္ ေမွ်ာ္တိုင္း ေ၀းခဲ့ရသူ ဌာနီကို လြမ္းတပူေဆြးေနသူ ပါရွဲန္ မိဖုရား ေက်နပ္ ႏွစ္ခ်ိဳက္ေစဖို႔ အထူးၿပဳလုပ္ေပးထားတဲ့   ဧကရာဇ္ဘုရင္ႀကီးရဲ႔ ေစတနာပါပဲ။ ေရွးပိသုကာအတတ္ပညာရဲ႔ ေျပာင္ျမာက္မွဳကို မလြဲမေသြ အံ့ျသ ခ်ီးမြမ္းရမွာ ျဖစ္တယ္။

Florist 

Refer: Wikipedia